PEKING, Lideri Komunističke partije Kine (KPK) najavili su na kongresu u Pekingu revolucionarne promjene domaće privrede, ali međunarodni ekonomisti predviđaju da će na tom putu biti potrebno savladati ogromne prepreke, prenijela je francuska novinska agencija AFP.
U izvještaju za jednonedjeljni, 18. nacionalni Kongres KPK, koji se održava svakih pet godina, odlazeći generalni sekretar partije i šef države vođa Hu Đintao obećao je udvostručenje bruto domaćeg proizvoda u narednoj deceniji i “promjenu modela ekonomskog rasta”.
Ukoliko bi se ostvarila Huova obećanja, do 2020. bi se oko polovina Kineza, odnosno oko 700 miliona ljudi, pridružilo srednjoj klasi, zarađujući između 7.000 i 23.000 dolara godišnje, procijenila je Bostonska konsultantska grupa (BCG).
NR Kina je na kraju 2011. imala drugi najviši nominalni (koji nije prilagođen za inflaciju) ukupan domaći proizvod (BDP) sa 7,6 biliona dolara, dok joj je 2002. BDP vrijedio 1,9 biliona dolara, i tada je bila šesta po veličini svjetska ekonomija.
Izvoz jeftine robe široke potrošnje i ulaganja milijardi jena u infrastrukturu je posljednjih godina podstakao privredni rast druge najveće nacionalne privrede u svijetu koji se graniči s ekonomskim čudom, ali po AFP, taj model nije dugoročno održiv, što već pokazuje i usporavanje ekonomske ekspanzije.
Tokom posljednjih 10 godina, u NR Kini je ostvaren prosječan godišnji ekonomski rast od 10,7 odsto, daleko iznad svjetskog prosjeka od 3,9 odsto tokom istog perioda.
Prema posljednjim podacima, očekuje se da stopa rasta BDP u 2013. bude 7,5 odsto. Hu se zalaže da NR Kina postane gigant u sferi inovativnih tehnologija, kao i da rast domaće potrošnje postane osnova privrednog razvoja, dok bi se proizvodnja jeftine robe široke potrošnje namijenjene izvozu, kao što su obuća i tekstil, selila u druge azijske zemlje, kao što su Indonezija i Vijetnam i taj proces je već započeo.
Takav preokret, međutim, može da ima za posljedicu znatan gubitak radnih mjesta, što bi moglo da izazove narodno nezadovoljstvo od kojeg državni vrh NR Kine najviše strahuje, primjetio je AFP.
Osim toga, obuka nekvalifikovanih radnika da direktno konkurišu zapadnim tehnološki razvijenim firmama je veoma težak zadatak.
Procijenjuje se da Kina danas može uspješno da konkuriše zapadnim kompanijama samo na sektorima komunikacija, izgradnje brzih vozova, a možda uskoro i aviona, koji bi po prodaji eventualno mogli da konkurišu “Boingu” i “Erbasu”.
NR Kina je zamijenila Njemačku na mjestu najvećeg svjetskog izvoznika 2009.
Iste godine je NR Kina pretekla Sjedinjene Američke Države i postala najveći proizvođač automobila u svijetu.
Dok je izvoz iz NR Kine 2002. vrijedio 325,6 milijardi dolara, u 2011 je dostigao 1,9 bilion.
Suficit u spoljnotrgovinskoj razmjeni je 2002. iznosio 30,4 milijardi dolara, da bi 2011 dostigao 154,9 milijardi.
Devizne rezerve NR Kine su najveće u svijetu od početka 2006. i one su u 2011. iznosile 3,2 biliona SAD dolara i više su nego udesetostručene u odnosu na 286,4 milijardi 2002.
Zasad ipak ekonomski bum ove zemlje zavisi od jeftine radne snage, potcijenjene domaće valute i vještački niskih kamatnih stopa, smatra Mišel Peti, profesor finansija na Pekinškom univerzitetu.
Za razliku od Hua, Peti smatra da će prekomponovanje kineske privrede u narednoj deceniji dovesti do znatnog opadanja BDP.
Novi privredni ciljevi Kine mogli bi da znače i otklon od zamašnih projekata investiranja, koji su posljednjih godina bili prioritet kineskih vlasti – u aerodrome, autoputeve i brze pruge.
U protekloj deceniji je u NR Kini okončana gradnja brane Tri klisure na rijeci Jangce i najmoćnije u svijetu hidroelektrane u smislu instalisane snage (22.500 megavata, MW) i željezničke pruge Ćinghai-Tibet duge 1.956 kilometara čije su tračnice na prelazu Tanjula na 5.072 metara najviše na svijetu.
NR Kina je takođe u posljednjoj deceniji organizovala Letnje olimpijske igre 2008. i Svjetsku ekso izložbu u Šangaju 2010, poslala kosmonaute u svemir i ekspedicije sa ljudskom posadom u velike morske dubine. Tanjug
