PARIZ, Francuska je jedna od glavnih ekonomskih sila svijeta, uz rame zemljama poput Sjedinjenih Američkih Država, Japana, Njemačke, Italije i Velike Britanije.
U drugoj polovini dvadesetog vijeka, nakon Drugog svjetskog rata, Francuska je imala nevjerovatno dugačak period rasta koji je trajao sve do sredine 70-ih godina – često se taj period naziva Trente Glorieuses, odnosno Trideset godina slave.
Na primjer, u priodu od 1960. do 1973. godine rast bruto domaćeg proizvoda (BDP) u prosjeku je iznosio gotovo šest posto.
Zbog naftne krize 70-ih došlo je do usporavanja francuske ekonomije, stope rasta znatno su se smanjile, a nezaposlenost se povećala.
Međutim, do kraja osamdesetih godina ponovno dolazi do ekspanzije, Francuska je ponovno u zamahu te se ovaj trend, uz nešto skromniji rast, protegao i na 21. vijek.
Tokom tog poslijeratnog perioda snažnog rasta došlo je i do značajne promjene strukture ekonomije.
Dok su 1950. godine poljoprivreda i industrija bili dominantni sektori, kasnije je došlo do snažnog razvoja sektora usluga te je on postao glavni generator ekonomskog rasta i zapošljavanja.
Takođe, u drugoj polovini 20. vijeka dolazi i do promjene u ekonomskoj snazi pojedinih regija, pa su najsnažnije urbanizovane i industrijalizovane regije sjeverne i sjeveroistočne Francuske tokom 80-ih godina doživjele pad broja stanovništva zbog gašenja poslova, a atraktivnije su postale regije na jugu i u manjoj mjeri zapadu zemlje.
Iako u Francuskoj, kao i u svim razvijenim zemljama, privatni sektor dominira, u toj zemlji država ima snažan uticaj na ekonomiju.
Niz vlada intervenisalo je u ekonomske procese pokušavajući zaštiti ili promovisati različite vrste ekonomskih aktivnosti.
U decenijama nakon Drugog svjetskog rata francuska ekonomija vođena je kroz niz “nacionalnih planova”, u trajanju od četiri do pet godina koji su se sastojali od raznih strategija i ciljeva koje je potrebno ispuniti u određenom periodu.
Javni sektor u Francuskoj osnažen je u tranzicijskom periodu nakon Drugog svjetskog rata. Godine 1945. proveden je niz nacionalizacija.
Tada su nacionalizovane velike banke, velike industrijske kompanije i javne usluge kao što su snabdijevanje plinom i strujom.
Val nacionalizacija proveden je i početkom 80-ih pa je nakon toga petina zaposlenih u industriji radila za državu.
Nakon tog perioda država je ponovno vratila većinu poduzeća privatnom sektoru, a državno vlasništvo prvenstveno je usredotočeno na saobraćajni i obrambeni sektor te javne medije.
Od stupanja na dužnost u maju 2017., predsjednik Emanuel Makron pokrenuo je niz reformi za poboljšanje konkurentnosti i jačanje ekonomskog rasta.
Provedene su reforme za povećanje fleksibilnosti na tržištu rada i olakšano je otpuštanje i zapošljavanje radnika.
Osim reformi rada, ide se u smjeru smanjenja javne potrošnje, poreza i socijalnih doprinosa kako bi se potakla privatna ulaganja i povećala kupovna moć.
Vlada planira postepeno smanjiti stopu poreza na dobit s 33,3 odsto na 25 odsto do 2022. godine.
Francuska je, vidljivo je iz gore navedenog, vodeća svjetska zemlja u mnogo područja. Može li sutra postati i svjetski prvak u fudbalu? Index.hr