BANJALUKA, Ministar uprave i lokalne samouprave Republike Srpske (RS) Zoran Lipovac izjavio je da je od 2007. godine u Republici Srpskoj prisutan trend jačanja razvijenosti jedinica lokalne samouprave, a u ovom periodu ukupno 17 opština prešlo je u višu kategoriju, dok je pad iz više u nižu kategoriju zabilježen kod 10 opština.
On je u intervjuu Srni rekao da očekuje da će se u narednom periodu kvalitetnije vršiti ocjena stepena razvijenosti jedinica lokalne samouprave u RS na osnovu novih kriterijuma, koje je predložilo resorno ministarstvo, a koje je usvojila Narodna skupština RS u Odluci o kriterijumima za ocjenu stepena razvijenosti jedinica lokalne samouprave.
„Ti kriterijumi su ostvareni ukupni i izvorni prihod na nivou jedinice lokalne samouprave po stanovniku za prethodnu godinu, prosječna bruto plata zaposlenih u administrativnoj službi jedinice lokalne samouprave u odnosu na prosječnu bruto platu isplaćenu za zaposlene u oblasti uprave, broj nezaposlenih u odnosu na broj stanovnika, gustina naseljenosti, ukupan broj registrovanih vozila u odnosu na njihov ukupan broj u RS, broj učenika koji pohađaju osnovnu školu u odnosu na broj stanovnika u jedinici lokalne samouprave, broj ljekara na 1.000 stanovnika i broj korisnika javnih vodovoda u odnosu na ukupan broj stanovnika“, rekao je Lipovac.
Prema njegovim riječima, resorno ministarstvo je od 2007. godine do sada kroz grant pomoći nerazvijenim i izrazito nerazvijenim opštinama u RS, dodijelilo više od 10 miliona KM.
„Opštine ova sredstva koriste za redovnu budžetsku potrošnju i za rješavanje prioritetnih problema“, pojasnio je Lipovac i dodao da je u budžetu Ministarstva za ove namjene u 2010. godini obezbijeđeno 3,5 miliona KM, od čega su opštinama do sada uplaćene dvije trećine ukupnih sredstava.
Govoreći o pomoći opštinama u vanrednim situacijama, ministar Lipovac je rekao da su u ovoj godini najčešće stizale molbe za pomoć u otklanjanju posljedica poplava u prvoj polovini godine, kao i sanaciji šteta uzrokovanih klizištima.
„Do sada smo opštinama Bileća, Petrovo, Lopare, Srbac, Prnjavor i Kupres pomogli da saniraju štete prouzrokovane poplavama i klizištem sa ukupno 146.000 KM“, podsjetio je Lipovac, dodajući da Ministarstvo ima redovni grant pomoći opštinama u vanrednim situacijama, u ukupnom iznosu od 300.000 KM.
Na pitanje kako teče primjena Strategije razvoja lokalne samouprave u RS za period od 2009. do 2015., koju je usvojila Narodna skupština, Lipovac je odgovorio da je, iako se sa njenom primjenom kasnilo zbog pokretanja procedure zaštite vitalnog nacionalnog interesa u Klubu Bošnjaka u Vijeću naroda RS, Ministarstvo aktivno radilo na realizaciji strateških projekata.
„Prošle godine usvojen je Zakon o teritorijalnoj organizaciji koji je direktno vezan za strateški cilj jedan, koji se odnosi na efektivno ostvarivanje nadležnosti. Usvajanje Zakona o prenosu prava svojine na kapitalu RS u preduzećima koja obavljaju komunalne djelatnosti na jedinice lokalne samouprave takođe je vezano za strateški cilj jedan u okviru programa fiskalne decentralizacije“, istakao je ministar.
On je dodao da Ministarstvo sa partnerima provodi projekat Obuke zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave koji je u vezi sa strateškim ciljem tri, koji se odnosi na osiguranje kvalitetnije i dostupnije javne usluge u jedinicama lokalne samouprave.
„Takođe, implementiramo i projekat Integrisanog lokalnog razvoja, koji afirmiše standardizovani pristup strateškom planiranju u jedinicama lokalne samouprave, a čiji je rezultat izrada Metodologije za integrisano planiranje loklanog razvoja. Ova aktivnost se provodi u okviru strateškog cilja dva, koji se odnosi na odgovorno upravljanje javnim poslovima i lokalnim razvojem“, rekao je ministar Lipovac.
Prema njegovim riječima, pored ovih strateških projekata, na teritoriji RS se realizuje i projekat Bikon šema koji je u opštinama u BiH od 2005. godine realizovala Misija OEBS-a, ali je od prošle godine organizaciono i finansijski prešao na domaće institucije.
„Ove godine se implementira peti krug projekta Bikon šema u okviru kojega se opštine takmiče u međuopštinskoj saradnji, položaju i ulozi mjesnih zajednica u jedinicama lokalne samouprave, te pripremi i upravljanju projektima Evropske unije“, objasnio je Lipovac i dodao da je Ministarstvo ove godine taj projekat podržalo sa 75.000 KM.
Komentarišući reformu matičnih službi u RS, ministar je izjavio da donošenjem novog Zakona o matičnim knjigama izvodi iz matičnih knjiga imaju neograničen rok važenja i niko od institucija ili subjekata od građana ne smije zahtijevati da izvod ne bude stariji od šest mjeseci.
„Izvodi iz matičnih knjiga od prvog septembra će se štampati na zaštićenom papiru sa unikatnim vodenim znakom, ultraljubičastim vlaknima, hemijskom zaštitom i papirom bez izbjeljivača, sa zaštitnim antikopirajućim elemenatima, holografijom i drugom zaštitom. Obrasci neće biti dostupni u slobodnoj prodaji, što je takođe jedan vid zaštite i štampaće ih Službeni glasnik RS“, najavio je Lipovac.
On je takvu proceduru obrazložio potrebom da ti dokumenti budu zaštićeni u skladu s najvišim evropskim standardima, s obzirom da neće imati rok važenja.
Lipovac je podsjetio i da su od 15. jula matični uredi u RS i Brčko distriktu počeli sa vođenjem matične knjige državljana, u koju se upisuju državljani BiH i Federacije BiH, kao i njihova djeca, koji su upisani u matične knjige rođenih u FBiH, a koji po osnovu prebivališta u RS, u skladu sa Zakonom o državljanstvu BiH i Zakonom o državljanstvu RS, stiču pravo na državljanstvo RS, odnosno pravo na promjenu entitetskog državljanstva.
„Takođe, novi Zakon o matičnim knjigama predviđa i vođenje elektronskog primjerka matičnih knjiga, a centralna baza za matične knjige biće u Ministarstvu uprave i lokalne samouprave“, rekao je Lipovac.
On je dodao da će za potrebe čuvanja drugog primjerka matičnih knjiga u elektronskom obliku biti uspostavljen Centralni sistem za elektronsku obradu podataka i čuvanje drugog primjerka matičnih knjiga.
„Očekujemo da bi prvi efekti uspostavljanja i korišćenja centralnog sistema mogli biti vidljivi do kraja godine, iako je zakonski rok za uvođenje baze polovina sljedeće godine. U centralnu bazu unosiće se podaci iz svih matičnih knjiga koje vode matični uredi u RS i njenim uspostavljanjem povećaće se sigurnost, integritet i zaštita matičnih dokumenata građana, a mogućnost zloupotrebe biće svedena na minimum“, poručio je Lipovac.
Ministar Lipovac je istakao da je do sada zaprimljeno i 18 zahtjeva za sticanje državljanstva RS na osnovu Zakona o državljanstvu RS, kojim je predviđeno da lice koje ima prebivalište u Brčko distriktu i koje je državljanin BiH, a nema izjavljeno entitetsko državljanstvo, može steći državljanstvo RS ako to želi, kao i lice koje ima prebivalište u Brčko distriktu a koje je državljanin BiH i Federacije BiH.
„Istakao bih da, iako je zakonski rok za rješavanje ovih zahtjeva 60 dana, službenici koji rade na ovom referatu rješavaju ove predmete prioritetno“, rekao je ministar Lipovac.
