SARAJEVO, Guverner Centralne banke BiH Kemal Kozarić najavljuje da bi delegacija MMF-a krajem februara trebalo da obavi novi pregled po “stend-baj” aranžmanu i očekuje povlačenje zadnje dvije tranše.
“Vrlo smo blizu ispunjavanju uslova za isplatu zadnje dvije tranše, a da li će biti novog aranžmana – to će zavisiti od novih vlasti u BiH”, navodi Kozarić.
On ocjenjuje da je iza građana BiH “vrlo teška godina u kojoj je zabilježen skroman ekonomski rast od 0,7 odsto, ali zadovoljavajući, uzimajući u obzir februarske proteste, majske i avgustovske poplave, ali i oktobarske izbore”.
Kozarić navodi procjene da će ove godine ekonomski rast u BiH biti 2,5 odsto i vjeruje da će vlasti na svim nivoima biti formirane do kraja februara, te da će se posvetiti ekonomiji i pokušati da utiču na nezaposlenost.
“Prošle godine nezaposlenost u BiH iznosila je 27,5 odsto i na istom je nivou kao i 2013.godine, ali je najveća u regionu.
Nadam se da će vlasti iskoristiti prvu godinu mandata da naprave zamajac i unesu neophodnu dinamiku u svoj rad, jer su građani imali dosta strpljenja i očekuju boljitak”, ističe Kozarić.
Prošle godine spoljni dug BiH iznosio je 8,2 milijarde KM, što je 30 odsto bruto domaćeg proizvoda, i veći je za 10,81 odsto u odnosu na 2013. godinu, dok je pokrivenost uvoza izvozom iznosila 54 odsto / 2013. godine – 55,2 odsto/.
Kozarić navodi da su devizne rezerve BiH lani iznosile 7,8 milijardi KM, što je za 10,36 odsto više nego 2013. godine, dok su strane investicije za šest mjeseci prošle godine iznosile 468 miliona KM.
Profit Centralne banke bio je 35 miliona KM, što je za 16,28 odsto više u odnosu na prethodnu godinu, dok su nekvalitetni krediti u bankarskom sektoru BiH prošle godine iznosili 15,5 odsto i veći su za 2,65 odsto u odnosu na 2013. godinu.
“Po zakonu o javnom dugu i garancijama, prvi prioritet BiH jeste servisiranje spoljnog duga koji ove godine iznosi 570.035.937 KM, od čega se 366.950.292 KM odnosi na Federaciju BiH /FBiH/, a 195.961.930 KM na Republiku Srpsku”, precizira guverner.
Ove godine BiH treba da vrati Evropskoj banci za obnovu i razvoj /EBRD/ – 119.361.324 KM, zatim MMF-u 95.460.587 KM, te Svjetskoj banci 73.533.310 KM.
Od toga, navodi Kozarić, Federacija BiH će uplatiti EBRD-u 83.711.018 KM, MMF-u 63.291.540 KM i Svjetskoj banci 49.094.043 KM, a Republika Srpske 31.107.475 KM EBRD-u, zatim MMF-u 32.129.554 KM, a Svjetskoj banci 24.439.267 KM.
Komentarišući ukidanje donje granice deviznog kursa švajcarskog franka, Kozarić upozorava da to dodatno otežava ekonomsku situaciju onim građanima BiH koji imaju kredite vezane za ovu valutu, ali i banci koja je te kredite plasirala.
“Komercijalna banka koja je plasirala kredite trebalo bi da nađe rješenje, jer je najgora varijanta kada klijenti ne mogu da servisiraju svoje obaveze.
Očekujemo da će agencije za bankarstvo u Republici Srpskoj i Federaciji BiH, zajedno sa bankom, tražiti način da relaksira situaciju za svoje klijente“, navodi Kozarić.
Guverner zaključuje da je riječ o ugovornom odnosu između banke i klijenta, što nije u nadležnosti Centralne banke BiH. Srna