BANJALUKA – Prosječni godišnji gubici za ekonomiju RS po osnovu saobraćajnih udesa iznose, prema procjenama, oko 174 miliona KM, stoji u Strategiji bezbjednosti saobraćaja u RS 2013 – 2022, a, kako kažu stručnjaci, najveći su oni nematerijalni troškovi.
Iako je ljudski život najvrednija stvar, ipak stručnajci su se bavili i ekonomskim aspektom saobraćajnih udesa. Tako se u strategiji bliže proračunava da je trošak saobraćajne nesreće u kojoj je poginulo jedno lice oko 600.000 maraka, a u te troškove je, prema riječima stručnjaka, između ostalog uračunato sve ono što je poginulo lice tokom života moglo ostvariti i zaraditi, kao i stipendije i ostala davanja tom licu od strane države.
U troškove saobraćajnih udesa ubrajaju se, kako kažu stručnjaci, zaustavljanje saobraćaja, uviđaj, liječenje i rehabilitacija povrijeđenih i ostali materijalni i nematerijalni troškovi.
U prvih šest mjeseci 2018. godine u saobraćajnim nesrećama u RS smrtno je stradalo 49 lica, što je za četiri lica više u odnosu na isti period prošle godine, potvrđeno je “Nezavisnim” u MUP-u RS.
“U prvom polugodištu 2018. godine teže je povrijeđeno 251 lice, što je za 34 lica manje nego prošle godine, dok je lakše povrijeđeno 1.277 lica, za 244 lica više u odnosu na isti period 2017. godine”, istakli su u MUP-u RS.
Ukoliko se oslonimo na procjene Agencije za bezbjednost saobraćaja RS da je gubitak po jednom poginulom licu u saobraćaju 520.950 KM (direktno se tiče poginulog lica), po teže povrijeđenom 20.776 KM, a po lakše povrijeđenom 693 KM, ukupni gubitak u RS po ovom osnovu za prvih šest mjeseci 2018. godine je 35.499.737 KM.
Dva konačna cilja Strategije bezbjednosti saobraćaja RS 2013 – 2022. su smanjenje broja poginulih, kao i smanjenje gubitaka po osnovu saobraćajnih nezgoda.
Zoran Sredić, vještak saobraćajne struke, istakao je da su najveći troškovi saobraćajnih nezgoda oni nematerijalni.
“Najveći troškovi su ti nematerijalni troškovi, posljedice saobraćajnih nezgoda, liječenje povrijeđenih, rehabilitacija, a da ne govorimo o narušenom kvalitetu života tih povrijeđenih, koji je svakako nemjerljiv gubitak u svemu tome”, istakao je Sredić za “Nezavisne”.
Naglasio je da se bezbjednošću saobraćaja u RS još uvijek ne upravlja dobro.
“Ako se dobro upravlja bezbjednošću, onda su oscilacije samo u padu i svake godine mora da pada broj saobraćajnih nezgoda i nastradalih, a nikako ne smije da se dešava da jedne godine imate pad, a onda već sljedeće povećanje. Za bezbjednost je potreban novac i to nije trošak, nego investicija i to veoma isplativa investicija”, pojasnio je Sredić.
Istakao je da rezultati ne mogu doći odmah, te da moramo biti svjesni da edukacija učesnika u saobraćaju mora da počne od predškolskih i školskih uzrasta.
“Ciljevi Strategije bezbjednosti saobraćaja RS 2013 – 2022. su postavljeni veoma ambiciozno i namjerno su postavljeni ambiciozno. Ono što je najbitnije je da treba težiti tom cilju i da svake godine treba da imamo manje saobraćajnih nezgoda”, rekao je Sredić.
Milan Tešić, inženjer saobraćaja u Agenciji za bezbjednost saobraćaja, kazao je da je od 2015. u RS broj poginulih lica u padu.
“Kada su u pitanju teško povrijeđena lica, tu je malo lošija slika i imamo značajno odstupanje. Bilo je predviđeno da 2017. godine oko 500 lica bude teško povrijeđeno, a bilo ih je 635”, ističe Tešić i dodaje da bi prema konačnom cilju strategije do 2022. godine trebalo da imamo oko 84,85 poginulih.
Prema njegovim riječima, troškovi prema poginulom licu računaju se na osnovu raznih parametara.
“Imate momka od 22 godine koji je na fakultetu dobijao stipendiju, na primjer, Fondacije ‘Dr Milan Jelić’. U osnovnoj i srednjoj školi je takođe dobijao stipendije. On učestvuje u saobraćajnoj nezgodi i pogine i tu u troškove saobraćajne nezgode ulazi sve ono što je njemu država dala u tom periodu, kao i ono što je on mogao kroz život da zaradi kroz doprinose od plate i slično”, pojašnjava Tešić.
Naglasio je da u troškove saobraćajne nezgode ulazi i izlazak policijskih službenika na lice mjesta, zaustavljanje saobraćaja, liječenje povrijeđenih lica i drugo. Nezavisne novine
