BRISEL, Evrozona je juče upozorila Grčku da se pridržava uslova dogovorenih u okviru kredita za spas, ili rizikuje da izađe iz monetarne unije, u vrijeme kada problemi oko formiranja vlade u Atini i teškoće u kojima se nalaze španske banke ponovo brinu ministre finansija evrozone.
Ministri finansija 17 država koje kao valutu koriste evro sastali su se juče u Briselu, odakle su političkim strankama u Grčkoj poslali odlučnu poruku da ta prezadužena zemlja mora da poštuje uslove paketa međunarodne finansijske pomoći.
Jedina alternativa, koju analitičari sve češće zastupaju, a čak je pominju i zvaničnici EU, jeste da Grčka napusti evrozonu.
Ministar spoljnih poslova Španije Hose Manuel Garsija-Margalo, koji učestvuje na sastanku u Briselu, naglasio je da članstvo Grčke u zoni evra zavisi od “poštovanja pravila igre”. Predsjednik Evropske Komisije Žoze Manuel Barozo i dalje se “nada i želi” da Grčka ostane u evrozoni.
Njemačka je čvrsta u svom stavu da Atina mora da ispuni dogovorene uslove, a nije joj više strana ni ideja da Grčka napusti evrozonu. Njemački ministar finansija Volfgang Šojble odbacio je priče da bi izlazak Grčke iz monetarne unije mogao da destabilizuje Stari kontinent.
– Evropa neće potonuti tako lako – poručio je on. – Mi želimo da Grčka ostane u evrozoni. Ali ona sama to mora da želi, kao i da ispuni svoje obaveze. Mi nikoga ne možemo da primoramo na to. –
Zvaničnici EU, koji su se sastali u Briselu, sličnog su mišljenja kao zvanični Berlin. Predsjednik Evropskog savjeta Herman Van Rompej apelovao je na grčke političke lidere da treba da imaju “osjećaj nacionalne odgovornosti”.
Evropske akcije potonule su juče, a evro je pao na najniži nivo od januara, zbog tržišnih spekulacija o efektu koji bi izlazak Grčke iz evrozone imao na bankarski sektor monetarnog bloka.
Budući da su događaji u Grčkoj trenutno van kontrole njenih partnera iz evrozone, ministri finansija će neke odgovore potražiti od Španije. Brojne prognoze ukazuju na to da ta zemlja, uz duboku recesiju i ogroman broj nezaposlenih, nema mnogo šansi da ostvari čak ni revidirani cilj budžetskog deficita.
MMF upozorio Luksemburg na mogući “incident” u evrozoni
Međunarodni monetarni fond (MMF) pokazao je juče da je zabrinut u vezi Grčke, kada je upozorio Luksemburg na mogućnost “političkog incidenta” u evrozoni, koji bi mogao da izazove krizu u cijelom regionu. U izvještaju o ekonomiji Luksemburga, MMF je naveo da je ta mala država ekonomski i finansijski podložna pogoršanju krize u evrozoni, prenijela je agencija AFP.
– Štaviše, politički incident u zoni evra mogao bi da izazove finansijsku krizu koja bi progutala region – dodao je fond.
U izvještaju se ne spominje mogući uzrok incidenta, ali je on objavljen u vrijeme političkog ćorsokaka u Atini oko uslova pomoći koju joj pružaju EU i MMF. Fond je odlučno odbijao da komentariše politiku u Grčkoj od 6. maja, kada su održani izbori, nakon kojih partije nisu uspjele da oforme koalicionu vladu. Isplata novih tranši pomoći Atini, ključnih za stabilizaciju finansija, blokirana je, a mnogi spekulišu da bi izlazak Grčke iz evrozone potresao cjelokupan monetarni blok. MMF je Luksemburgu poručio da su banke u toj zemlji značajno izložene situaciji u regionu, i da bi, ako se kriza pogorša, to moglo da dovede do rasta nezaposlenosti. Međutim, dodao je fond optimistično, “bolja prognoza mogla bi da se ostvari, ako napori za rješenje dužničke krize dovedu do smanjenja tržišne neizvesnosti i bržeg oporavka evrobloka”.
“La Tribin”: Dan kada će Grčka napustiti evro
Pitanje izlaska Grčke iz zone evra otvara se sve više kao realna mogućnost, iako bi to nesumnjivo ostavilo teške posljedice na čitavu zonu evra.
– Teško je reći da li Evropljani zaista razmišljaju o izlasku Grčke iz zone evra ili su posljednje izjave smišljene kako bi se izvršio pritisak na grčke birače – smatra ekonomska analitičarka francuskog lista “La Tribin” Sofi Rolan.
– Treći put u dvije godine postavlja se pitanje izlaska Grčke iz evrozone. Finansijski gledano, posljedice napuštanja evra od strane Grčke bile bi minimalne za privatne kreditore. Zapravo, još od početka krize, finansijske institucije imale su vremena da se oslobode – čak i uz gubitke – grčkih obveznica i da naprave adekvatne proračune. U tom pogledu, operacija zamjene obveznica uz odobrenje poreskih olakšice privatnih investitora samo je razjasnilo postojeću situaciju a do domino efekta nije došlo – smatra Rober Žil, ekonomski analatičar lista “Tribin”. Tanjug
