BEOGRAD, Dinar nastavlja sa slabljenjem i premašio je nivo od 117 dinara, što je za ovo doba godine potpuno neočekivano.
U prethodnom periodu, ljeto je bilo doba kada je kurs mirovao ili je dinar značajnije jačao u odnosu na druge periode tokom godine. Tome je doprinosio veći priliv deviza iz inostranstva kako od direktnih ulagača, tako i od gastarbajtera.
Sada je situacija potpuno izmjenjena. Stranih direktnih investicija je vrlo malo, investitori u državne hartije su se primirili ili kupuju devize. Narodna banka Srbije, s druge strane, ne pokazuje zabrinutost jer u posljednjih deset dana je samo jednom intervenisala sa deset miliona evra kako bi spriječili prekomjernu oscilaciju deviznog kursa.
– Pad domaće valute je prije svega „plitko“ međubankarsko devizno tržište, koje poljulja svaka veća kupovina deviza, čekanje investitora kada će se potpisati čvrst sporazum sa MMF, smanjenje referentne kamatne stope – kaže Đorđe Đukić, profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu. – Zbog svega ovog investitori kupuju devize i time stvaraju pritisak na našu valutu.
Kada je u pitanju mjenjačko tržište, odnosno devize koje gastarbajteri donose dolazeći na odmor u Srbiju, prema riječima Sonje Miladinovoski, člana IO Sosijete ženeral banke, samo je jedan segment ukupnog tržišta i nema tu snagu da samo preokrene trend, posebno u ljetnim mjesecima kada ono deluje u oba pravca – ljudi koji žive i rade u inostranstvu dolaze i samim tim prodaju devize, ali isto tako naši ljudi odavde ljetuju u inostranstvu, pa zbog toga kupuju devize.
Prema analizi Alena Kovača, analitičara Erste grupe, NBS je u prvoj polovini godine imala mnogo aktivniju ulogu na međubankarskom deviznom tržištu, tako da je kurs bio na nivou od 115,50 dinara. Zatim je krenuo prema koridoru 116, a potom prema 117 dinara. Tokom jula, centralna banka je prodala 40 miliona evra na međubankarskom tržištu, a kupila deset miliona evra. U prvih deset dana avgusta je kupila samo deset miliona evra.
Guverner: Kriva i ukrajina
Guverner NBS Jorogvanka Tabaković, je ukazala da na trend slabljenja dinara utiče i neizvjesnost zbog geopolitičke situacije u vezi sa Ukrajinom, kao i monetarna politika Američkih federalnih rezervi (FED). Kada je riječ o uticajima domaćeg okruženja, Tabaković je rekla da su oni vezani za tempo konsolidacije javnih finansija, ali i za povećanu tražnju za devizama brojnih kompanija koje posluju u Srbiji i isplaćuju dividende iz ostvarene dobiti. Novosti