BEOGRAD, Trećina preduzeća u Srbiji lani je poslovala u minusu i tako su izgubila 469 milijardi dinara, odnosno četiri milijarde evra. Istovremeno godinama kumulirani gubici domaćih kompanija u prošloj godini su dostigli cifru od 2,8 hiljada milijardi (biliona) dinara, odnosno blizu 25 milijardi evra.
Ovo su zvanični podaci Agencije za privredne registre Srbije dobijeni prikupljanjem izvještaja o poslovanju preduzeća. Ako je za utjehu, gubici srpskih kompanija lani su bili za desetak procenata manji nego u 2012. godini.
Najveći gubitnik prošle godine bilo je JP “Srbijagas” koje je izgubilo 49,7 milijardi dinara. Sljedi ga smederevska “Železara” koja, nakon što ju je “US stil” napustio praktično nije radila, ali je održavana u životu budžetskim novcem kako oko pet hiljada radnika ne bi izgubilo posao. To je lani rezultiralo gubitkom od 15 milijardi dinara.
Na trećem mjestu našla se Srpska fabrika stakla iz Paraćina koja je u odnosu na godinu ranije uvećala gubitke za fantastičnih 57 puta, što je dovelo do neto minusa od 11 milijardi dinara. Četvrta je pančevačka HIP “Petrohemija” (12 milijardi) a peta “Er Srbija” sa osam milijardi dinara manjka u poslovanju.
Među preduzećima iz Vojvodine najveće gubitke napravili su još “Molson kors” iz Apatina (pet milijardi), novosadska kompanija “Viktoria loyistik” (3,6), dok su “Alas holding” iz Ledinaca i “Agroživ” Žitište izgubili po dve milijarde, koliko i “Livnica” Kikinda. Somborska “Fabrika akumulatora” imala je manjak od 1,7 milijarde, novosadska građevinska firma “Rodić MB invest” 1,6, dok je kikindski “Metanolsko-sirćetni kompleks” izgubio 1,3 milijardu dinara. Ukupno, od 100 najvećih gubitaša u zemlji, iz Vojvodine ih je lani stiglo 24.
Od ove se ne razlikuje mnogo ni lista najvećih gubitaša po kumuliranim gubicima. Najveći su Željeznice Srbije koje su tokom godina lošeg poslovanja uspjele da kumuliraju dug od čak 146 milijardi dinara, a za njima sljedi “Srbijagas” sa 107 mlijardi. “Petrohemija” je sakupila manjak od 58 milijardi dinara, Elektroprivreda Srbije od 54, koliko i mobilni operater “Vip”.
Među vojvođanskim preduzećima sa najvećim kumuliranim gubicima sljedi pančevačka “Azotara” (24 milijarde), “Ujedinjene srpske pivare” iz Novog Sada (10), “Vojvodinaput – Bačkaput” (devet), Elektrovojvodina (8,6), “Panonske TE-TO” (8,4) i subotički proizvođač sokova “Freš end ko” (7,3). Tu su još i ATB “Sever” iz Subotice sa ukupnim manjkom od 6,8 milijardi, te “Agroživ – ratarstvo” iz Pančeva koje je kumulirano izgubilo 6,5 milijardi dinara. Među 100 najvećih srpskih gubitaša su 22 vojvođanske kompanije.
U analizi APR-a navodi se da najveći dio gubitaka srpske privrede u prošloj godini snosi relativno mali broj preduzeća te da se ona stoga mogu identifikovati kao opasnost po domaću ekonomiju. Naime, 100 najvećih gubitaša lani je napravilo gubitke veće od polovine ukupnog manjka srpske privrede. Takođe, primjetno je da oni sve lošije posluju pošto su proizveli minus za 57 odsto veći nego u godini ranije. Treba primjetiti i da 100 najvećih gubitaša zapošljava 7,4 odsto domaćih radnika.
Pola firmi imalo gubitke
Kumulirane gubitke lani je iskazalo 1.217 privrednih društava više nego prethodne godine, što ukupno daje 44.325 preduzeća sa kumuliranim gubicima. To je skoro polovina preduzeća koja posluju u Srbiji. Dnevnik