BEOGRAD, Samo ekonomija zasnovana na znanju i inovacijama može da bude konkurentna na svjetskom tržištu, a Srbija je u tehnološkom zaostatku od 30 do 35 godina, rečeno je juče u Privrednoj komori Srbije (PKS) na promociji monografije “Menadžment tehnologije”.
Državni sekretar u Ministarstvu prosvjete i naučno tehnološkog razvoja (MPNTR) Branko Bugarski rekao je da država čini napore na tom planu, ali da nema mnogo sredstava, pa je potrebno uložiti više entuzijazma. U posljednjih pet poziva za dodjelu sredstava, Ministarstvo je dodijelilo novac za 343 inovacije od 910 prijavljenih.
Dekan Tehnološko – metalurškog fakulteta Ðorđe Janićijević smatra da je glavni problem to što je nauka u Srbiji u posljednjih 15 godina bila potpuno odvojena od industrije.
Direkorka Zavoda za intelektualnu svojinu Branka Tomić je istakla da je važno shvatiti pravu vrijednost tehnoloških inovacija koja se pokaže tek kad stvar u nekoj firmi dođe do suda. Kao primjer vrijednosti inovacija, ona je navela i to što je u periodu od 2010-2014. godine čak 428 žigova bilo upisano kao zalog kod banaka za dobijanje kredita.
Tomić ukazala na važnost javno-privatnog partnerstva u transferu tehnologija iz nauke u privredu, navodeći primjer Minhenskog tehničkog fakulteta koji polovinu svojih prihoda zarađuje od saradanje sa industrijom.
Koordinator za transfer tehnologija u MPNTR Marina Vukobratović Karan navela je da imaju registrovanih 77 malih i srednjih preduzeća sa novom tehnologijama i žigom, kao i devet inkubatora i naučno tehnolosksih parkova, dodajući još nisu svi registrovani.
U Ministarstvu je registrovano i 90 fizičkih lica- inovatora, a u pet poziva od 2006. godine, ukupno je izdvojeno 9,8 miliona evra za podsticanje inovacija. Mnogo skromnija sredstva su bila namijenjena pronalazačima, a Vukobratovićeva je najavila da će pokušati naredne godine da za njih obezbjedi više.
Podsjetivši da MPNTR 10 godina sprovodi projekat “Izbor za najbolju tehnološku inovaciju”, ona je kazala da će se raditi nova Strategija naučno tehnološkog razvoja, kao i plan Nacionalne istraživačke infrastrukture.
Na tribini je istaknuto da Srbija izdvaja svega 2,36 odsto BDP-a za tehnološki razvoj, dok je u razvijenim zemljama taj iznos 10 puta veći.
Cilj monografije, koju su uradili na osnovu svojih istaživanja profesori Slobodanka Jovanović i Slobodan Petrović, jeste da Srbija postane ravnopravni učesnik međunarodnih ekonomksih tokova. Oni su predstavili model poslovanja koji se zasniva na stvaralaštvu i poštovanju intelektualne svojine.
Posebno je istaknuto da se tehnološki razvoj nikad ne događa sam od sebe, već da se njime mora upravljati i da je neophodnio udružiti sredstva. Pomenuto je i da je prvi tehnološki proizvod koji je u Srbiji zaštićen bio kazan za rakiju. Tanjug