BRISEL – Evropska komisija planira zaduživanje u iznosu od oko 150 milijardi evra godišnje do 2026, radi finansiranja svog najvećeg programa ikada za “zeleniji” i digitalizovaniji 27-člani blok, čime će postati najveći emiter duga u evrima, objavila je Komisija.
Ovaj ekonomski plan EU dogovoren je u iznosu od 750 milijardi evra po cijenama iz 2018. godine, ali po sadašnjim cijenama on iznosi ukupno 807 milijardi evra, prenosi Rojters.
Od ukupnog iznosa novca 338 milijardi evra planirano je za grantove, a 386 milijardi za kredite za 27 zemalja EU, dok je ostatak namjenjen za druge zajedničke programe EU. Sredstva će biti distribuirana tokom narednih pet godina, pri čemu će trećina biti potrošena na smanjenje emisije ugljen-dioksida u 27 ekonomija EU.
Svaka od zemalja članica Unije može da dobije ove godine u predfinansiranju 13 posto novca od svog dijela.
Ako se vlade EU fokusiraju ove godine na komponentu grantova u predfinansiranju, zaduživanje EU u trećem kvartalu moglo bi da iznosi oko 45 milijardi evra, rekao je evropski komesar za budžet Johanes Han.
Komisija je saopštila da će izdavati obveznice sa rokom dospijeća od tri, pet, sedam, 10, 15, 20, 25 i 30 godina i trezorske zapise s dospijećem od jedne godine.
Zaduživanje će početi čim svih 27 nacionalnih parlamenata EU ratifikuju Odluku EU o sopstvenim resursima, odnosno zakon kojim se garancije vlada EU povećavaju sa 1,4 posto na 2,0 procenta bruto nacionalnog dohotka (BND) do 2058. godine.
“Naše strukture će biti spremne do juna i teoretski bismo tada mogli da krenemo da se zadužujemo, ali to zavisi od brzine kojom će države članice završiti proces ratifikacije“, rekao je Han.
Ratifikacija tog zakona je neophodna jer će garancija budžeta EU omogućiti Uniji da se zadužuje po najnižim mogućim kamatama na tržištu.
To je samo sigurnosna mjera, budući da otplata zajmova treba da se servisira od novih poreza o kojima će se EU dogovoriti tokom narednih godina, a ne iz nacionalnih budžeta. Predviđeno je da otplata počne 2028. godine i da traje do 2058.
Zajmove će vraćati zemlje koje dobiju kredite i grantove iz budžeta EU od novca prikupljenog od poreza koji tek treba da budu dogovoreni.
Unija planira nove poreze na uvoz robe iz zemalja za koje se procjeni da se manje pridržavaju strogih ciljeva u vezi s emisijom CO2, zatim nove namete na emisiju CO2 u sektoru transporta, kao i digitalni porez. Takođe planira porez na finansijske transakcije i finansijski doprinos koji se odnosi na korporativni sektor, odnosno na novu zajedničku osnovicu poreza na dobit.
