BANJALUKA, Razvijanjem proizvodno-poslovnih zona u Republici Srpskoj (RS), koje je predviđeno Strategijom razvoja malih i srednjih preduzeća za period od 2006. do 2010. godine, stvaraju se uslovi za otvaranje novih radnih mjesta i privlačenje stranih investitora, izjavio je direktor Republičke agencije za razvoj malih i srednjih preduzeća Nikola Vukmirović.
On je istakao da u procesu povećanja broja malih i srednjih preduzeća na domaćim prostorima, kao i povećanja broja zaposlenih, jednu od ključnih uloga ima preduzetnička infrastruktura.
“Prostorno-tehnička infrastruktura, a posebno poslovne zone, predstavlja značajan oblik preduzetničke infrastrukture. U narednom periodu poslovne zone, koje treba da se razviju na domaćim prostorima, omogućiće brzo investiranje, odnosno što lakša i što brža strana ulaganja u nove kapacitete, te zapošljavanje radne snage”, pojasnio je Vukmirović za “Nezavisne novine”.
On je naveo da je za poslovnu zonu potrebno obezbijediti adekvatno opremljene prostora i prateću komunalnu infrastrukturu.
“Uz to, potrebno je uraditi kvalitetne projekte poslovnih zona, što je veoma bitno, jer ćemo u protivnom doći u situciju da se poslovne zone ne mogu koristiti, odnosno pružiti adekvatne efekte, kakvi se od njih očekuju. Ranije smo imali takav slučaj sa slobodnim carinskim zonama. Zbog toga što se tim zonama nije dovoljno dobro planski pristupilo, a projekat nije dovoljno dobro izrađen, carinske zone su slabo iskorištene i nisu opravdale svoju funkciju”, naveo je Vukmirović.
On je dodao da u pravcu podsticanja razvoja poslovnih zona djeluje Republička agencija za razvoj malih i srednjih preduzeća u saradnji sa lokalnim agencijama, nadležnim ministarstvima, a posebno u saradnji sa ekspertskim timom iz Slovačke, koji je odnedavno prisutan na području RS.
“Republička agencija je u saradnji sa slovačkim konsultantskim konzorcijumom ‘Menadžer servis’ i ‘Finekon’ i njemačkom Agencijom za međunarodnu saradnju GTZ, uradila analizu sadašnjeg stanja u vezi sa stvaranjem uslova za razvoj poslovnih zona. Mnoge opštine su na našu inicijativu pristupile stvaranju uslova za izgradnju poslovnih zona, ali je kod tog procesa izuzetno važno da budu iskorištena pozitivna iskustva onih zemalja koje su ušle u EU, odnosno koje imaju bogato iskustvo u izgradnji, projektovanju i podizanju poslovnih zona”, rekao je Vukmirović.
On je naveo da bi jedna od dvije velike poslovne zone, koje su u planu za RS, bila uz Banjaluku, a druga uz Bijeljinu, jer ovi gradovi imaju najbolju lokaciju za tako velike zone.
“U druge gradove, kao što su Prijedor, Gradiška i Trebinje, bile bi smještene zone srednje veličine, koje su namijenjene za različite vrste proizvodnje. Na primjer, poslovne zone, koje bi bile uz Gradišku, obuhvatale bi tri oblasti, odnosno berzu i prodaju poljoprovrednih proizvoda. U drugoj zoni bi bila industrijska proizvodnja, a u trećoj uslužna djelatnost, odnosno banke, turističko-ugostiteljski objekti, prodavnice i drugo”, rekao je Vukmirović.
On je istakao da je važno da se radi po projektu, odnosno da to rade eksperti i stručnjaci.
“Od slovačkih i drugih konsultanata očekuje se da promovišu zone za koje vrše konsalting projektovanja, te da na taj način privuku direktne investitore. U Slovačkoj mnogo gradova više uopšte nema nezaposlenih, nego čak deficit radne snage, jer su tamo došle velike kompanije kao što su KIA, ‘Folksvagen’, ‘Ford’, pa i kompanije visokih tehnologija, kao što je ‘Samsung'”, pojasnio je Vukmirović.
On smatra da se do sada u RS nedovoljno stručno radilo na projektovanju poslovnih zona, jer u tome ne postoji dovoljno iskustva i znanja.
“Kada dolazi strani investitor, on traži da u vrlo kratkom roku dobije sve potrebne dozvole, a to je moguće izvesti samo putem poslovnih zona. Poslovne zone omogućavaju i pružanje stručno-tehničke pomoći, olakšavaju u međusobnom povezivanju i usklađivanju izgradnje kapaciteta, a što je važno, vrše nadzor nad sprovođenjem projekta”, rekao je Vumirović.
On je dodao da da je po projektu potrebno utvrditi koje djelatnosti moraju i mogu biti u jednoj zoni, odnosno moraju se razdvojiti oblasti koje ne smiju biti u istoj zoni, kao što su proizvodnja hrane i hemijska industrija.
U organizaciji Ministarstva privrede, energetike i razvoja RS, te Agencije za razvoj malih i srednjih preduzeća RS uskoro bi trebalo da bude održan okrugli sto na kome će precizno biti utvrđeni pravci razvoja poslovnih zona u RS, te način stimulisanja investitora.
