BEOGRAD, Deficit budžeta Srbije u 2015. godini mogao bi da iznosi oko 3,5 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), umjesto prvobitno planiranih 5,9 odsto, ocijenio je juče Fiskalni savjet Srbije i ukazao da od ušteđenih 2,5 odsto BDP-a oko 1,5 odsto su trajne uštede zbog suzbijanja “sive” ekonomije.
Dodatnih jedan odsto je posljedica izuzetno visokih “i srednjoročno vjerovatno neodrživih” uplata državnih preduzeća i agencija u budžet po raznim osnovama, kao i kašnjenja u sprovođenju planiranih javnih investicija.
U avgustovskom Izvještaju o fiskalnim kretanjima, Fiskalni savjet je procijenio da su javne investicije i dalje ispod plana za gotovo 15 milijardi dinara, što će na godišnjem nivou dovesti do ekonomski nepoželjnih ušteda od preko 0,5 odsto BDP-a.
“Krajem 2015. godine iscrpljuje se najveći dio uspješno sprovedenih urgentnih mjera za stabilizaciju javnih finansija (smanjenje plata i penzija, uvođenje akcize na struju, policijske i inspekcijske akcije u cilju sprečavanja poreskih utaja) i u narednim godinama deficit će morati prvenstveno da se smanjuje po osnovu sprovođenja sistemskih reformi”, smatra Fiskalni savjet.
U avgustu je deficit opšte države bio pet milijardi dinara, što je manje u odnosu na isti mjesec prošle godine približno za 17 milijardi dinara, a do kraja godine ne bi trebalo da pređe 140 milijardi dinara ili 3,5 odsto BDP-a.
Fiskalni savjet objašnjava da je dio poboljšanja fiskalnih kretanja u avgustu posljedica suficita koji je ostvario lokalni nivo vlasti, usljed većih prihoda od poreza na imovinu, jer je ostvarena bolja naplata, ali promijenjen je i način obračuna poreskih obaveza.
“U septembru je deficit republičkog budžeta bio oko tri milijarde dinara, što je smanjenje za 12 milijardi u odnosu na isti mjesec prošle godine. Bolji fiskalni rezultat dijelom je posljedica smanjenih izdataka za plate i penzije, a bolja je naplatu akciza i PDV-a, dok zabrinjava što su izdaci za kapitalne investicije manji za 3,5 milijard dinara u odnosu na septembar prošle godine”, naveo je Fiskalni savjet.
Kada je riječ o javnom dugu, Fiskalni savjet je naveo da je dug opšte države smanjen u avgustu za oko 190 miliona evra i to najvećim dijelom zbog pozitivnog uticaja kursnih razlika, i na kraju mjeseca iznosio je 24,2 milijarde evra, što je 73,3 odsto BDP-a.
Fiskalni savjet je podsjetio da je od početka godine ukupan javni dug povećan za više od milijardu evra, od čega je rast za gotovo 700 miliona evra posljedica nominalnog jačanja američkog dolara u odnosu na evro za sedam odsto.
“Zahvaljujući znatno nižem deficitu od planiranog u prvih osam mjeseci, novo zaduživanje države bilo je manje od očekivanog za oko 330 miliona evra, uglavnom putem pojačane emisije državnih hartija od vrijednosti na domaćem finansijskom tržištu”, ukazao je Fiskalni savjet.
Prema procjeni Fiskalnog savjeta, trenutno zaduživanje države po osjetno nižim kamatnim stopama usporiće povećanje rashoda za kamate za oko 40 miliona evra godišnje, iako će budžetski troškovi za te namjene nastaviti da rastu i 2016. godine. Tanjug