SARAJEVO, Institucije BiH završile su prošlu godinu sa deficitom od 53,63 miliona maraka, a revizori su otkrili i brojne neopravdane i nerazjašnjene troškove, problematična zapošljavanja i javne nabavke, zbog čega je izvještaj o izvršenju budžeta institucija za 2011. godinu dobio negativno mišljenje.
U izvještaju Kancelarije za reviziju javnog sektora BiH, koji je u posjedu “Glasa Srpske”, navedeno je da su prihodi za finansiranje institucija BiH u prošloj godini iznosili 848,86 miliona maraka ili 94 odsto u odnosu na planirane, a rashodi 902,49 miliona ili 99,7 odsto plana. Zbog toga je budžetski deficit iznosio 53,63 miliona maraka.
Propusti
Revizori su istakli da je višak rashoda nad prihodima pokriven iz akumuliranog viška prihoda nad rashodima iz prethodnih godina. Navedeno je da Ministarstvo finansija i trezora BiH nije kroz sistem glavne knjige trezora obezbijedilo tačno iskazivanje akumuliranog viška prihoda nad rashodima, niti knjižilo njegov raspored.
– Prema našem mišljenju, finansijski izvještaji o izvršenju budžeta institucija BiH ne prikazuju istinito i objektivno stanje imovine i obaveza zaključno sa 31. decembrom 2011. godine i rezultate poslovanja, tako da izvršenje bužeta za tu godinu nije u skladu sa prihvaćenim okvirom finansijskog izvještavanja – navode revizori.
Ističe se da finansijske transakcije i informacije prikazane u finansijskim izvještajima nisu bile u svim značajnim aspektima usklađene sa odgovarajućim zakonima i propisima, što je navedeno u osnovi za negativno mišljenje.
Revizori podsjećaju da su budžetska sredstva u prošloj godini koristile 73 institucije na nivou BiH i da je u njima bilo zaposleno 22.039 osoba. Najveći broj zaposlenih imalo je Ministarstvo odbrane – 9.965.
Naglašeno je da pri donošenju budžeta za 2011. godinu nisu poštovane procedure, te da je privremeno finansiranje tokom čitave godine svojevrstan presedan.
Utvrđeno je da ni tri godine od usvajanja zakona o platama i naknadama nisu usvojena podzakonska akta koja regulišu pitanje izdataka za vozila, reprezentaciju i službene telefone, mada je rok za to prema zakonu koji je donesen u julu 2008. godine bio šest mjeseci.
Revizori su ustanovili da ne postoje ni pravila kojima bi na sistematski način bio utvrđen okvir potrošnje i ponašanja u institucijama i da planiranje i izvršenje bužeta nije u dovoljnoj mjeri zasnovano na planovima i rezultatima rada.
Troškovi
Institucije BiH su najviše novca potrošile na bruto plate i naknade zaposlenih za koje je u prošloj godini izdvojeno 522,4 miliona maraka. Ugovorene usluge plaćene su 44,4 miliona, prevoz zaposlenih 25,9 miliona, a za naknade putnih troškova izdvojeno je 16,5 miliona KM. Izdaci za PTT usluge iznosili su 9,8 miliona, od čega je na fiksne telefone potrošeno 4,2 miliona, a na mobilne 2,1 milion KM.
Revizori su uočili da postoje različita rješenja za pojedine pozicije radnih mjesta, iako nije bilo promjene propisa ili sistematizacije na tim radnim mjestima. Kao primjer navode Upravu za indirektno oporezivanje i Agenciju za rad i zapošljavanje.
Revizori konstatuju da u institucijama ne postoje standardi potrošnje i ponašanja.
– Kada su u pitanju određene kategorije rashoda, na primjer nabavka i korišćenje službenih vozila, nabavka kompjuterske opreme, korišćenje usluga reprezentacije i hotelskog smještaja, nužno je uvesti i izraditi standarde i pravila potrošnje – navodi se u izvještaju.
Dodaje se da određene institucije bez argumentovanih dokaza i analiza opravdanosti isključivo kupuju skuplju i kvalitetniju opremu, višu klasu vozila, češće mijenjaju vozni park i kompjutersku opremu, zaposlene na putovanja šalju biznis klasom, iznajmljuju hotele viših kategorija, na putovanja šalju veći broj lica nego što je neophodno, prisustvuju svim seminarima i konferencijama, a da su efekti tih troškova često pod znakom pitanja i diskutabilni.
Revizori su istakli da je prisutan domino efekat kod potrošnje i ponašanja budžetskih korisnika, jer se isti propusti pojavljuju na više adresa.
Istakli su da se u institucijama BiH uvodi praksa zapošljavanja putem ugovora o djelu, što je netransparentno, a utvrđeni su i značajni nedostaci kada je riječ o javnim nabavkama.
Konstatovano je da značajan broj preporuka datih u ranijim izvještajima o obavljenim revizijama o izvršenju budžeta nije ispunjen, a u nekim slučajevima se ne poštuju i ne realizuju ni zaključci Parlamenta BiH upućeni izvršnoj vlasti koji su proizašli iz preporuka revizora.
Komentari
Revizori su nacrt izvještaja o izvršenju budžeta za prošlu godinu proslijedili institucijama BiH, ali je komentare na nacrt dostavilo samo Ministarstvo finansija i trezora.
– Većina komentara na nacrt bila je u formi obrazloženja i opisa aktivnosti koje će biti preduzete u nekom budućem periodu, što znači da gotovo nijedna preporuka revizora nije ispoštovana – konstatuju u Kancelariji za reviziju. Glas Srpske
