BEOGRAD, Srbija je sve bliža Njujorku. Preciznije, Velikoj jabuci se primiče Beograd i to po – cijenama.
Tako makar kaže najnovije istraživanje „Ekonomistove obavještajne jedinice“, istraživačkog dijela „Ekonomista“, o troškovima života. Srpska prestonica je zaradila 86. mjesto na listi 131 grada svijeta. U odnosu na posjetioca nekadašnjeg Novog Amsterdama, gost Beograda troši svega petinu manje novca – tačno 21 odsto. Deceniju ranije namjernik bi u glavni grad Srbije mogao da dođe sa polovinom njujorškog džeparca i ostao bi mu i kusur, jer su cijene činile svega 42 odsto američkih.
Istraživanje se sprovodi dva puta godišnje, već 30 godina. Analitičari prikupljaju 400 pojedinačnih cijena 160 različitih artikala i usluga. A uključeni su hrana, piće, iznajmljivanje i održavanje stana, privatna škola, troškovi rekreacije, prevoza, kozmetičke i druge usluge. Istraživanje omogućava poređenje cijena u gradovima, a svi se porede i u odnosu na Njujork.
Interesantno je da godinama na spisku analiziranih gradova nema skoro nijednog iz susjedstva. Ovog puta tu je samo rumunska prestonica Bukurešt. Kako smo od istraživača čuli, razlog je nezainteresovanost klijenata za druga mjesta iz okruženja.
– Lista je kreirana godinama i to na osnovu zahtjeva klijenata – objašnjava za „Novosti“ Džon Kopstejk iz „Ekonomist obavještajne jedinice“. – Pratimo blizu 140 gradova svake godine i ne možemo da uključimo baš svako mjesto na planeti. Sa liste smo prije nekoliko godina skinuli Zagreb i Ljubljanu, pošto niko nije kupovao podatke za ta dva grada.
Bukurešt je od Beograda, kaže ovo istraživanje, jeftiniji otprilike 15 odsto i zauzima 102. poziciju na listi. „Ekonomistovi“ istraživači su utvrdili da u Beogradu kilogram hljeba košta 1,75 dolara, za čitav dolar manje nego u susjednoj Rumuniji. U odnosu na prije deset godina, ova životna namirnica je u Srbiji duplirala cijenu, nekada je koštala 0,80 dolara za kilogram. Među najvećim troškovima u Beogradu je iznajmljivanje trosobnog namještenog stana. Kažu analitičari, to košta čak 1.085 dolara, a prije deceniju koštalo je svega trećinu te sume – 323 dolara. U Bukureštu ovaj luksuz košta 635 dolara. I bijeli pirinač je trostruko skuplji. Danas za kilogram je potrebno 2,82 dolara, a nekad svega 0,93 dolara. Litar benzina u Beogradu košta 1,79 dolara, u cent kao u Bukureštu. Deset godina ranije iznosio je 0,61 dolar, a u Rumuniji 0,52 dolara.
– Nisam sasvim siguran koliko je realna ta analiza – kaže ekonomista Goran Nikolić. – Dinar je tokom ove decenije oslabio u odnosu na dolar svega 15 odsto, što je prihvatljivo. Ne znam šta oni tačno mjere, ali vjerujem da je paritit cijena i kupovne moći, koji rade neke druge institucije, mnogo realniji pokazatelj. Njujork je daleko skuplji od Beograda i zna se da jedan dolar u Beogradu vrijedi kao dva u Njujorku. Znači da smo na nivou od 50 odsto njujorških cijena.
Kada je riječ o samom vrhu liste najskupljih, analitičari kažu da su zaslužne njihove lokalne valute. Švajcarski gradovi su ove godine iskočili na sam vrh liste. Najskuplji grad na svijetu je Cirih. U njemu za život treba čak 70 odsto više nego u Njujorku. Od posljednjeg mjerenja je poskupjeo čak 34 odsto, a istraživači objašnjavaju da je to zbog jačanja „švajcarca“. Slično je i sa Japanom, koji tradicionalno uz Švajcarsku drži sam vrh tabele. Tokio je sada odmah iza Ciriha, a Osaka četvrta, odmah poslije Ženeve.
– Prvi put tokom posljednje dvije decenije Cirih je ubjedljivo najskuplji grad na svijetu – kažu u „Intelidžens junitu“.
Azijski i evropski gradovi
Da je život svuda znatno skuplji danas nego prije deset godina, najbolje se vidi po primjeru najjeftinijeg grada na svijetu. Danas je to Karači, ali koliko god bagatelno djelovao, život u njemu košta 46 odsto njujorškog. Nešto skuplji je Mumbaj, pa slijede Teheran, Nju Delhi, Džeda. I pored potresa na evropskom tlu, u zemljama poput Italije, Španije, Portugala i Irske, Stari kontinent je i te kako prisutan među najskupljim gradovima svijeta. Oslo je peti na spisku, slijedi Pariz, a Frankfurt je deseti. U izboru 50 najskupljih gradova, čak 24 su iz zapadne Evrope, a 14 iz Azije. Novosti