ATINA/LONDON, Od 240 milijardi evra pomoći Grčkoj, najveći dio dobile su banke, koje su posuđivale novac Atini prije finansijskog kraha, a najmanji najugroženiji slojevi stanovništva – navodi “Gardijan”.
Samo je manji dio novca koji je Grčka primila 2010. i 2012. godine iskorišten za reformske programe i ublažavanje posljedica velike finansijske krize.
Dok je većina evropskih država povećavala budžetske deficite da bi zaštitila penzionere i korisnike socijalnih naknada, Grčka je bila prisiljena da drastično smanjuje svoj budžet i “reže” penzije i minimalne plate.
“Trojka”, odnosno MMF, Evropska centralna banka i Evropska komisija, prvi put je pomogla Grčkoj u proljeće 2010. godine kada Atina više nije uspijevala da finansira dug od 310 milijardi evra, koji je u većoj mjeri posudila od evropskih banaka.
Nakon toga, “Trojka” je dala i drugi paket pomoći, kojim je otpisano 100 milijardi evra duga /od privatnih kreditora/.
Međutim, manje od deset odsto pomoći potrošeno je za zaštitu najugroženijih grupa.
Vlasnici obveznica uvidjeli su da je njihova vrijednost pala za 53 odsto, pa su prihvatili dodatni gubitak te zamijenili taj dug za druge vrijednosne papire sa manjom kamatom.
Tako je “obrisano” oko 100 milijardi grčkog duga, ali 34 milijarde iskorištene su za sklapanje tog sporazuma, pa je, na kraju, i taj iznos pridodan ukupnom grčkom dugu.
Veliki privatni kreditori bili su i grčki penzioni fondovi, koji su tom prilikom takođe pretrpjeli veliki gubitak.
“Gardijan” navodi da je 48,2 milijarde evra iskorišteno za pomoć grčkim bankama koje su pretrpjele gubitke, zbog čega je oslabila njihova sposobnost da zaštite sebe i depozite građana.
Naposlijetku, 140 milijardi evra potrošeno za plaćanje prvobitnih kredita i kamata.
Tako je samo “sitniš” od “programa pomoći” utrošen na reforme ekonomije i zaštitu najugroženijih slojeva.
Trenutno grčki dug iznosi oko 320 milijardi evra, od čega 78 odsto otpada na “Trojku”.
U očekivanju grčkog referenduma o mjerama štednje, predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker uputio je posljednju ponudu Atini u pokušaju da se postigne dogovor o isplati finansijske pomoći Grčkoj prije isteka današnjeg roka.
Ipak, malo je naznaka da je Cipras spreman da promijeni stav, nakon što je ranije rekao da su uslovi koje su postavili kreditori “ponižavajući”.
Cipras je pozvao Grke da zaokruže “ne” na referendumu i poručio da će podnijeti ostavku ako se to ne desi.