BANJALUKA – Javna preduzeća i ustanove u Republici Srpskoj gube velike iznose novca u nabavkama gdje nema konkurencije i nadmetanja, a jedini prijavljeni ponuđači diktiraju cijenu i basnoslovno zarađuju. To se najbolje vidi u pojedinim postupcima u kojima je organizovana E-aukcija, tokom koje su početne cijene robe i usluga umanjene i po nekoliko puta, prenosi portal CAPITAL.
Preduzeće Rudnik i Termoelektrana (RiTE) Ugljevik je u prvoj polovini juna ove godine raspisalo javni poziv za nabavku kancelarijskog namještaja. Javila su se četiri preduzeća sa ponudama koje su se kretale od 100 do preko 160 hiljada maraka.
Kako je bilo više ponuđača organizovana je E-aukcija tokom koje se moglo vidjeti koliko pojedina preduzeća zarađuju u poslovima sa državom i njenim institucijama.
Naime, nakon aukcije ponude su drastično pale i kretale su se između 70 i 95 hiljada maraka.
Pobjedu je odnijelo preduzeće “Stylos” iz Bijeljine koje je izlicitiralo 71.400 KM. Prije aukcije njihova ponuda je bila 162.283 KM ili 60 odsto viša. To takođe znači da bi u slučaju da su sami učestvovali, veoma lako zaradili preko 90 hiljada maraka.
Ogromne razlike u ponudama su bile i kod drugoplasiranog i trećeplasiranog ponuđača. Jedino preduzeće “Korona” iz Bijeljine koje je nakon aukcije dalo četvrtu najpovoljniju ponudu je spustilo cijenu za “samo” sedam hiljada maraka.
Gotovo identična stvar je bila kada je uprava preduzeća nabavljala mlijeko i mliječne proizvode, prije nekoliko mjeseci. Preduzeće “Građapromet” je prije aukcije za dobijanje ovog posla ponudilo 233.950 maraka, da bi u nadmetanju sa grupom ponuđača koju su činili “Mljekara Pađeni”, iz Bileće i preduzeće “Lala i Laćo” svoju ponudu korigovalo za nepunih 85.000 KM, odnosno ponudili su 148.993 KM i pobjedili na tenderu.
U Udruženju građana “Tender” kažu da se u praksi ispostavilo da svi ponuđači teže da maksimizuju svoju dobit, a ugovorni organi im nekad pomažu da dobro napune džepove.
“Kada ponuđač vidi procjenjenu vrijednost nabavke on će gotovo uvijek dati ponudu u visini te procjene ili na nekoj gornjoj granici. Ako se pojavi konkurencija onda će on svoju cijenu korigovati. U slučaju kada se ne prijavi niko osim njega, a ugovorni organ je precijenio ili loše ocijenio vrijednost nabavke, ponuđač tada ostvari ekstra zaradu”, kaže tehnički sekretar udruženja Igor Vukajlović.
CAPITAL: Dejan Tovilović
