SARAJEVO – Institucije BiH potrošile su od januara do kraja juna ove godine gotovo 440 miliona maraka, odnosno 25,4 miliona više nego u istom periodu lani, što vlast pravda realizacijom kapitalnih projekata iako su na rast rashoda uticali i izdaci za plate i ugovorene usluge.
Savjet ministara BiH usvojio je juče izvještaj o izvršenju budžeta institucija i međunarodnih obaveza BiH u prvih šest mjeseci ove godine koji pokazuje da su pojedini troškovi smanjeni, ali da su to neutralisali veći apetiti drugih institucija.
Iz kase je, zaključno sa krajem juna, potrošeno 438,3 miliona KM, što je nešto manje od polovine odobrenih sredstava za ovu godinu, a prihodi i primici su stali na 548 miliona.
– Ukupni rashodi i izdaci veći su za oko 25,4 miliona KM u odnosu na isti period prethodne godine zbog izvršenja višegodišnjih projekata u prvom polugodištu 2017. godine i to uglavnom zbog izgradnje državnog zatvora. Značajnije izvršenje kapitalnih izdataka, tekućih grantova i transfera se očekuje u drugoj polovini godine zbog nabavki robe, usluga i radova – kazali su u Ministarstvu finansija i trezora BiH.
Tekući izdaci institucija su zaustavljeni na 379,6 miliona KM i smanjeni su za oko 3,8 miliona. Nadležni su posebno podvukli da su nastavljene uštede na primanjima i drugim troškovima, jer su osnovica za platu i naknade za topli obrok, prevoz i regres ostale na istom nivou kao u drugoj polovini 2012. godine.
Najviše novca je, kao i u prethodnih godina, završilo na računima zaposlenih. Na platnoj listi institucija BiH je prosječno bilo 22.183, a posljednjeg dana juna 22.050 radnika. Za njihove plate i naknade dato je više novca nego u istom periodu lani. U prvom polugodišnju ove godine za te namjene je iskeširano 263,2 miliona KM, što je više za oko pola miliona u poređenju sa istim lanjskim periodom. Naknade troškova zaposlenih izvukle su 51,8 miliona, što je za 5,6 miliona manje najvećim dijelom zbog isplate jubilarnih nagrada u prethodnoj godini.
Ugovorene i druge posebne usluge koštale su građane 17 miliona KM, odnosno 2,4 miliona više, dok su izdaci za telefonske i poštanske usluge manji za 0,1 milion, a izdaci za usluge prevoza i goriva za oko 2,8 miliona KM.
U odnosu na isti period prethodne godine povećani su izdaci za nabavku materijala za oko dva miliona, dok su putni troškovi ostali na istom nivou.
– Smanjenje nekih materijalnih troškova djelimično je kompenzovano novim rashodima usljed novih ili proširenih aktivnosti iz nadležnosti institucija BiH – kazali su u Ministarstvu finansija i trezora.
Ekonomski analitičari i predstavnici nevladinog sektora godinama upozoravaju da ekonomski nerazvijena zemlja kao što je BiH teško može da izdrži trenutne troškove administrativnog aparata.
Član Udruženja ekonomista RS – SWOT Predrag Duduković kaže da je jasno da je potrošnja na nivou BiH, kao i ostalim nivoima vlasti, velika i da niko pretjerano ne vodi brigu o troškovima.
– Kapitalne investicije trebaju i ti troškovi su opravdani, ali treba ući u njihovu strukturu i vidjeti na šta se odnose i koliko je utrošeno za pojedinu investiciju, ali šta je sa pola miliona KM koliko je dato više za plate ako godinama govorimo o tome da troškove treba smanjiti – kazao je Duduković.
Na nesrazmjer rezultata rada i troškova u ključnim institucijama BiH upozorili su u ponedjeljak predstavnici Centara civilnih inicijativa, koji su podvukli da Savjet ministara i Parlament u prvom polugodištu bilježe izuzetno slabe rezultate, a da je istovremeno samo za njihove plate dato više od dva miliona KM.
Dug
Za servisiranje spoljnog duga BiH u prvih šest mjeseci isplaćeno je 438,5 miliona KM. To je, prema podacima iz izvještaja o izvršenju budžeta, više za oko 106,3 miliona maraka u odnosu na prethodnu godinu.
Na otplatu glavnice odnosi se 379,24 miliona, a na otplatu kamate, servisnih i drugih troškova 59,35 miliona KM.
