DAVOS, Ekonomske posljedice nasilja i sukoba po globalnu privredu iznosile su 13,6 hiljada milijardi dolara u 2015. godini, navodi se u izvještaju Instituta za ekonomiju i mir (IEP).
Ta cifra je jednaka udjelu od 13,3 odsto svjetskog bruto domaćeg proizvoda (BDP), prema rezultatima istraživanja tog instituta, objavljenim na zvaničnoj stranici Svjetskog ekonomskog foruma (WEF) u Davosu.
“Mada je poražavajuća ljudska patnja izazvana ratom najočiglednija posljedica, dugoročno je cijena koju plaća privreda pogubna za infrastrukturu i stabilnost regiona”, navodi IEP u izveštaju pod nazivom “Ekonomska vrijednost mira”.
Najveći udio u globalnim troškovima za sprečavanje širenja nasilja imaju vojni izdaci, pokazala je studija.
Vojna potrošnja je dostigla 6,16 hiljada milijardi dolara, što je jedanako udjelu od 45 odsto ekonomskih efekata nasilja u 2015. Izdaci za unutrašnju bezbjednost, koji uključuju rashode za policiju, sudstvo i zatvorski sistem, premašili su 3,5 hiljada milijardi dolara, ili 26 procenata globalnih troškova nasilja.
Ekonomske posljedice ubistava u 2015. godini “koštale” su oko 1,79 hiljada milijardi dolara, odnosno 13 odsto od ukupnih svjetskih troškova nastalih zbog nasilja.
Irak, Avganistan i Venecuela su zemlje u kojima finansijske posljedice nasilja iznose više od 40 posto BDP-a, navodi se u studiji IEP. Sirijska ekonomija je najviše pogođena nasiljem, koje je “pojelo” 54,1 odsto BDP-a, dodaje se dalje.
Posmatrano po regionima, troškovi nasilja su najviše porasli u Latinskoj Americi, ali i na Bliskom istoku i u Sjevernoj Africi.
Prema ovoj studiji, nasilje smanjuje investicije u kapitalno intenzivne sektore, smanjuje produktivnost i prihode. Kompanije imaju tendenciju da usmeravaju investicije u robu koja se koristi u sukobima umjesto ulaganja u proizvodnju potrošnih i izvoznih dobara, konstatuje se u izveštaju.
Investitori se takođe, kako se dodaje, “okreću od visoko rizičnih, visoko prinosnih dugoročnih ulaganja ka kratkoročnim projektima niskog rizika i niskog povrata”.
Strana direktna ulaganja opadaju zbog rizika povezanih s nasiljem i višim troškovima koje ono donosi preduzećima.
Studija je ukazala na činjenicu da svet i dalje troši nesrazmerno više resursa na stvaranje i sprečavanje širenja nasilja u odnosu na sredstva koja troši na mir. Rashodi Ujedinjenih nacija u 2015. godini na mirovne misije iznosili su 8,27 milijardi dolara, što je samo 1,1 odsto od procjenjenih 742 milijarde dolara ekonomskih gubitaka nastalih zbog oružanih sukoba, navodi IEP.
“Mada su se izdaci za uspostavljanje i očuvanje mira otprilike udvostručili u posljednjih devet godina, gore navedene brojke ukazuju na prilično nedovoljna ulaganja u aktivnosti koje grade mir i pokazuju da međunarodna zajednica previše troši na sukobe a premalo na mir”, zaključuje se u studiji Instituta za ekonomiju i mir, sa sjedištem u Sidneju. Tanjug
