SARAJEVO – Vlade kantona nisu efikasne u planiranju razvojnih projekata, iako je to važna stavka za prevazilaženje aktuelnih problema koje karakteriše usporen ekonomski razvoj, visoka nezaposlenost i stalni budžetski deficit.
Zaključili su to federalni revizori u izvještaju o reviziji učinka o unapređenju kapaciteta za planiranje razvojnih projekata u kantonima.
“Vlasti su se kroz brojne strategije razvoja obavezale na provedbu projekata koji bi trebalo da doprinesu ubrzanju socioekonomskog razvoja. Međutim, institucije su pokazale nedovoljnu spremnost u procesu pretvaranja strateških opredjeljenja u konkretne projekte”, kažu revizori, podsjećajući da se značajna sredstva ulažu u izradu strategija koje ostaju svrha same sebi.
Kancelarija za reviziju institucija u FBiH ističe da propise za pitanja javnih investicija imaju samo Bosanskopodrinjski i Kanton Sarajevo. Istovremeno, organizacionu jedinicu za upravljanje projektima uopšte nemaju Livanjski, Srednjobosanski i Hercegovačko-neretvanski kanton, dok su u ostalim kantonima samo djelimično uspostavljene i njihov kapacitet je nedovoljan, tako da nisu bile u potpunosti funkcionalne.
Tamo gdje ih ima, jedinice za upravljanje projektima podrazumijevaju samo odjel unutar jedne institucije na nivou kantona i imaju jedno ili dvoje kompetentnih zaposlenih, suprotno praksi razvijenih zemalja.
“Institucije su pokazale da nisu imale dovoljno kvalitetnih projekata, što se smatra jednim od bitnih uzroka nedovoljno iskorištenih sredstava iz dostupnih EU fondova”, stoji u izvještaju koji obuhvata period 2012-2015. godina.
Revizori navode da ostaju neriješeni brojni problemi građana poput lošeg vodosnabdijevanja, nezadovoljavajućeg stanja cesta, nezaposlenosti mladih, te da se nerijetko dešava da sredstva ostaju nepovučena pa se plaćaju penali, ili se ona vraćaju ako se radi o donacijama.
“Posljedice nedovoljno razvijenih kapaciteta za planiranje projekata ogledaju se i u nezadovoljavajućoj kvaliteti projektnih prijedloga, što rezultira lošom realizacijom projekata. Stepen realizacije projekata po kantonima kreće se od oko dva do 34 odsto u odnosu na planirane projekte”, kažu revizori.
Ističu i da su edukacije nedovoljne i da uveliko nedostaju potrebna znanja iz oblasti pripreme projekata i upravljanja projektima.
Osvrćući se na iskustva iz Hrvatske i objavljenu listu uspješnosti općina i županija pri dobijanju sredstava iz evropskih fondova i razvoja projekata, ekonomista Muris Čičić istakao je da su uspješnije one zajednice koje imaju posebne institucije koje se bave projektima i koje imaju ljude specijalizirane za tu oblast.
Naglasio je da prostora u našim budžetima ima i da se svaka marka uvijek može bolje potrošiti, te da je to pitanje menadžmenta i organizacije onog ko vodi lokalnu zajednicu. Nezavisne novine