BANJALUKA, Radnici u RS, nakon četiri mjeseca pauze, opet primaju veće prosječne plate od kolega u FBiH, pokazuju dostupni podaci statističkih zavoda za februar ove godine.
Tako je prosječna plata u RS, koja je u februaru ove godine iznosila 838 maraka, prestigla prosječna mjesečna primanja u tom mjesecu u FBiH, što je prvi put od oktobra prošle godine, kada su ta primanja bila veća u FBiH.
Sada je, dakle, situacija drugačija i plata u RS je za 13 maraka veća od one u FBiH. Ono što je posebno interesantno je činjenica da je u odnosu na januar ove godine prosječna plata u RS povećana za 22 marke, dok je to primanje u FBiH palo za devet maraka u tom periodu.
Ipak, ekonomski analitičari smatraju da je prosječna plata i u RS i u FBiH i dalje mala, posebno u realnom sektoru.
Goran Radivojac, profesor Ekonomskog fakulteta u Banjaluci, rekao je da problem kod nas nije visina prosječne plate, nego produktivnost, odnosno koji sektori nose prosječnu platu.
“Definitivno je da sa aspekta plate ne možemo posmatrati i stavljati u isti koš finansijski sektor i ugostiteljstvo, trgovinu, građevinarstvo i prerađivačku industriju, gdje su u pravilu plate najniže”, rekao je Radivojac i dodao da se tu otvara pitanje privredne strukture.
Prema njegovom mišljenju, situacije u kojima je prosječna plata nekad veća u RS, a nekad u FBiH su ciklični poremećaji.
“Mislim da se mi možemo složiti da je BiH jedinstven ekonomski prostor sa tog aspekta i da je sloboda kretanja i zapošljavanja apsolutno neupitna”, naveo je Radivojac. Ipak, on je zaključio da je prosječna plata na niskom nivou i da ne omogućava egzistenciju dostojnu zemlje kandidata i još malo članice EU, bilo da se radi o RS ili FBiH.
Iz Zavoda za statistiku RS su kazali da je prosječna neto plata u RS isplaćena u februaru iznosila 838 KM. U odnosu na januar realno je veća za 2,9 odsto, a u odnosu na februar 2015. godine realno je veća za 1,8 odsto.
Prema njihovim riječima, u februaru je najviša prosječna neto plata isplaćena u oblasti finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja i iznosila je 1.260 KM, a najniža u oblasti administrativne i pomoćne uslužne djelatnosti 513 KM. Pojašnjavaju da plate zaposlenih ne obuhvataju ostala lična primanja kao što su topli obrok, prevoz, regres, solidarna pomoć, jednokratna novčana pomoć i slično. Dodaju da se prosječne plate računaju tako što se ukupno isplaćena masa plata u mjesecu dijeli sa brojem zaposlenih na koje se odnose izvršene isplate.
Iz Saveza sindikata RS izrazili su očekivanje da će potpisivanjem novih kolektivnih ugovora i povećanjem najniže plate biti poboljšan materijalni i socijalni položaj radnika u privredi, kao i da će njihove plate biti izjednačene s platama ostalih radnika u RS.
Prema njihovim riječima, sindikalna potrošačka korpa za četvoročlanu porodicu u Republici Srpskoj u februaru koštala je 1.872 KM, koju je prosječna isplaćena neto plata za taj mjesec u iznosu od 838 KM pokrivala sa oko 44 odsto.
Prosječne plate u entitetima
Mjesec RS FBiH
Septembar 834 826
Oktobar 824 827
Novembar 824 827
Decembar 834 846
Januar 816 834
Februar 838 825
* podaci entitetskih zavoda za statistiku u KM
Nezavisne novine
