ATINA, Kompromis zvanične Atine i ministara finansija evrozone o produženju pomoći Grčkoj, dočekan je sa olakšanjem širom Unije, ocjenjuju danas svjetski mediji napominjući da i Atina i Brisel, a naročito Berlin dogovor predstavljaju kao svoj trijumf.
U svakom slučaju, najcrnji scenario – a to je izlazak Grčke iz evrozone – za sad je odložen i glavni akteri mogu da odahnu, barem do ponedjeljka kad ministri evrozone treba da prihvate plan ekonomskih reformi Grčke.
Dogovor, koji je postignut sinoć, podrazumjeva da se paket pomoći Grčkoj produži za još četiri mjeseca, a Atina se zauzvrat obavezala da će nastaviti sa reformama i sa programom štednje.
Grčki ministar finansija Janis Varufakis predstavio je dogovor kao veliku pobjedu nad nametnutim mjerama štednje koji su pretili da razore društveno tkivo.
“Skinuli smo ludačku košulju koju nam je navukla prethodna vlada”, rekao je Varufakis novinarima nakon dramatične sjednice u Briselu na kojoj se odlučivalo o režimu otplate grčkog javnog duga, koji iznosi preko 320 milijardi evra.
Njemački radio “Dojče vele”, piše međutim, da niko ne zna šta je presudno uticalo na grčku vladu da popusti.
“Konačno se grčki ministar finansija urazumio i spreman je da izvuče pouke. Ma kako. Možda ga je precizniji pogled u budžet i izvode sa računa grčke države otreznio”, navodi njemački radio napominjući da je dogovor mogao biti postignut još prije tri nedjelje.
Varufakis, kako se navodi, mogao je da “poštedi Brisel svojih prkosnih nastupa i kraha sa njemačkim ministrom finansija”, a takvo ponašanje samo je uništilo povjerenje partnera u evrozoni.
“U cijeloj priči grčkom ministru finansija je uspjelo da izvuče mali ustupak. On to svojim biračima sada mora da proda kao veliku pobjedu grčkog prava na samoopredjeljenje, ali i kao oslobođanje od jarma Trojke“, ocjenjuje “Dojče vele.
Pitanje hoće li Varufakisu to poći za rukom, ministre evrozone uopšte ne zanima, konstatuje njemački radio i dodaje da je grčka vlada sama sebe dovela u ćorsokak i da je sada vrijeme da se podvuče crta.
I njemački list “Velt” navodi da grčka vlada sada mora da sahrani svoje političke snove i da se suoči sa realnošću.
U međuvremenu, grčki premijer Aleksis Cipras izjavio je danas da sinoćni dogovor poništava obećanje prethodne konzervativne vlade prema međunarodnim kreditorima o primeni mjera štednje.
“Dobili smo bitku, ali ne i rat. Problemi, pravi problemi su i dalje ispred nas“, istakao je grčki premijer.
“Juče smo preduzeli odlučan korak, ostavili smo iza sebe štednju, paket pomoći i trojku kreditora“, izjavio je Cipras u obraćanju javnosti, koji je prenosila grčka televizija, prenio je Rojters.
“Grčka ekonomija i grčka vlada nisu ugušene, što je možda bio izvorni politički plan centara izvan i u zemlji“, rekao je portparol grčke vlade Gabrijel Sakelaridis za “Mega TV”.
On je priznao da je dogovor, uslovljen time da ministri evrozone u ponedjeljak prihvate plan ekonomskih reformi Grčke, samo prvi korak i dodao da “prava bitka počinje sada”, prenosi Rojters.
Grčka štampa složna je u ocijeni da Ciprasova vlada nije imala veliki manevarski prostor za drugačiji dogovor.
“Vlada je prihvatila realnost i učinila sve što je mogla kako zemlja ne bi bankrotirala”, komentariše konzervativni list “Katimerini”.
Sa druge strane, evropski zvaničnici navode da je razlog što je Grčka sada prihvatila sporazum, a ne odlaganje, činjenica da je bankarski sistem rizikovao da ostane bez novca kada ponovo počne sa radom u utorak, nakon praznika.
Njemačka kancelarka Angela Merkel, koja je imala dug telefonski razgovor, prvi sa novoizabranim grčkim premijerom Aleksisom Ciprasom u četvrtak, bila je ključna za postizanje dogovora, prevazišavši djelimično protivljenje ministra finansija Volfganga Šojblea, koji je zastupao tvrd stav po ovom pitanju, navela je britanska agencija.
Praktično jedini ustupak koji je Grčka dobila je što je dosadašnji termin “trojka”, koji uključuje predstavnike Evropske komisije, Evropske centralne banke i Međunarodnog monetarnog fonda zamjene terminom “institucije”.
Britanski BBC ocjenjuje da su se Njemačka i Grčka povukle sa ivice ponora i da Grčka zasad ostaje u evrozoni, ali da dogovor ne garantuje da za dva dana neće doći do nove krize.
Ranije ugovoren program finansijske pomoći za otplatu 320 milijardi evra grčkog javnog duga ističe 28. februara, a da sinoćni sastanak nije uspio, otvorila bi se mogućnost da Grčka napusti evrozonu, sa nesagledivim posljedicama po zajedničku evropsku valutu. Tanjug
