ANKARA – Turska lira je pala na novi rekordno nizak nivo nakon što je centralna banka, treći mjesec zaredom, smanjila troškove zaduživanja. To smanjenje kamatnih stopa izaziva dalje podrivanje stabilnosti cijena i valute.
Lira je oslabila 4,1 odsto u odnosu na dolar, produžavajući najveći pad vrijednosti jedne valute u odnosu na drugu, na tržištima u razvoju ove godine. U oktobru se desio skok cijena za 20 odsto, što je posljednji put viđeno nakon valutne krize pre tri godine.
Pod pritiskom predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana, centralna banka je od septembra snizila kamatne stope za četiri procenta, odnosno 400 baznih poena, što je dovelo do realnog prinosa valute znatno ispod nule.
Politika u Turskoj takođe ostavlja liru podložnom daljem rastu američkog dolara i višim prinosima trezora kako špekulacije rastu. Američke Federalne rezerve bi mogle pooštriti politiku ranije nego što se očekivalo. Dolar je ove nedjelje porastao na najjači nivo u više od godinu dana u odnosu na korpu sličnih valuta, stvarajući pritisak na rizičnije valute tržišta u razvoju, koje su imale koristi od izuzetno labave politike u razvijenom svijetu.
Lira je izgubila oko trećinu svoje vrijednosti u odnosu na dolar od decembra i spremna je za deveti gubitak uzastopno godišnje. Oslabila je više od 20 odsto otkako je centralna banka počela da smanjuje stope u septembru.
To odražava rastuću zabrinutost da produžena slabost valute rizikuje destabilizaciju ekonomije, čiji je spoljni dug 446 milijardi dolara, što je više od polovine prošlogodišnjeg bruto domaćeg proizvoda Turske od 720 milijardi dolara.
Turske kompanije i vlada moraju da otplate 13 milijardi dolara duga u stranoj valuti u posljednja dva mjeseca ove godine. Više od polovine – osam milijardi dolara – trebalo bi da dospije u novembru, što je najveći iznos koji dospjeva u narednih 10 mjeseci, prema posljednjim dostupnim podacima. Danas