SOFIJA, Ruska državna korporacija “Rosatom”, čija je firma kćerka “Atomstrojeksport” pobijedila na tenderu za izgradnju druge bugarske nuklearke “Belene”, ne prihvata poslije 12 potpisanih aneksa dalje odgađanje realizacije projekta.
Rusi nastoje da se ispoštuje posljednji aneks i da konačni ugovor bude parafiran do 1. juna i potpisan do 1. jula.
Prema ruskoj strani, ukoliko Bugarska bude odugovlačila to će značiti da je ova zemlja odustala od projekta i da “Atomstrojeksport” može da zatraži nadoknadu troškova, prenijeli su bugarski mediji stav “Rosatoma” objavljen u moskovskom dnevniku “Komersant”.
Bugarski ministar ekonomije, energetike i turizma Trajčo Trajkov izjavio je da konsultant po projektu, britanska banka HSBC, nije u stanju da uradi potpunu analizu tako velikog projekta u roku od dva mjeseca. Trajkov nije isključio ni novi zahtjev Evropske komisije u vezi sa projektovanjem pasivne i aktivne bezbjednosti buduće atomske centrale.
Potpredsjednik “Atomstrojeksporta” Genadin Tepkjan smatra da je jedini problem u pregovorima oko izgradnje atomske centrale “Belene” cijena, a u pogledu bezbjednosti “nema se šta više ponuditi”.
“Reaktori, koji će biti ugrađeni u ovu nuklearku su najbezbjedniji u svijetu”, rekao je Tepkjan.
On je bugarskim novinarima u Moskvi rekao da će 26. aprila Rusija i Bugarska nastaviti pregovore o izgradnji nuklearke i izrazio nadu da će konačni ugovor biti potpisan do 1. jula.
Izgradnja nuklearke “Belene” počela je prije 24 godine na osnovu međuvladinog sporazuma potpisanog između tadašnjeg SSSR i Narodne Republike Bugarske.
Nakon političkih promjena u Bugarskoj 1989. godine izgradnja je potpuno obustavljena, ali je ponovo aktuelizovana 2002. godine.
Na tenderu koji je proveden 2006. godine pobijedila je ruska kompanija “Atomstrojeksport”.
Ruski projekat “AEC-92” sa dva reaktora VVER-1000/V-466 nije bio samo sa najnižom cijenom, već je nudio i veću bezbjednost u odnosu na konkurenciju. Rusi su ponudili garanciju na 60 godina uz 90 odstotno korišćenje.
Evropski stručnjaci za energetiku EUR nakon analiza su utvrdili da “AEC-92” odgovara svim tehničkim zahtjevima.
Zvanična izgradnja nuklearke “Belene” počela je 3. septembra 2008. godine. Bugari već posjeduju jednu atomsku centralu – “Kozloduj”, koja se nalazi na sjeveru zemlje, na Dunavu.
“Kozloduj” je sastavljen iz šest reaktora, ali su prva četiri jačine od po 440 megavata iz bezbjednosnih razloga zatvorena neposredno prije ulaska zemlje u EU.
U funkciji su peti i šesti reaktor novije ruske proizvodnje, jačine od po 1 000 megavata, za koje Evropska komisija smatra da su bezbjedni.
U slučaju da ne bude postignut sporazum o izgradnji nove nuklerake “Belene” kao alternativa pominje se izgradnja sedmog reaktora “Kozloduja”, budući da su Rusi već proizveli veći dio opreme za drugu nuklearku.
Do sada su se pominjale tri cijene izgradnje “Belena” – četiri, pa 6,7 i 11 milijardi evra.
