SARAJEVO, Prava malih akcionara u Izdavačkom preduzeću “Svjetlost” ugrožena su zbog utvrđenog zajedničkog djelovanja više vlasnički i upravljački povezanih lica, a zbog čega je reagovao i regulator tržišta kapitala u Federaciji BiH.
Komisija za vrijednosne papire utvrdila je zajedničko djelovanje više lica iz BiH, Slovenije i Hrvatske koja su povezana kapitalom i upravljanjem u slučaju kontrole nad preduzećem “Svjetlost”, koje je investitorima na Sarajevskoj berzi već godinama interesantno zbog razuđene vlasničke strukture i nekretnina, među kojima je najvrednija poslovna zgrada u centru Sarajeva.
Komisija je ustanovila da su udruženo djelovali Društvo za upravljanje fondovima (DUF) “Euroinvestment” Tuzla i fond kojim upravlja “Eurofond 1”, DUF “Bosinvest”, kojem je zbog nezakonitog poslovanja prošle godine oduzeta dozvola za rad, i fond kojim ono upravlja ZIF “Bosfin” Sarajevo, “Zvon Ena Holding” i “Zvon Dva Holding” Maribor, društva koja su suvlasnici “Bosinvesta”, “Alpetour” Kranj, “Graf” Celje, “Cetis” Celje, “Cetis” Zagreb i “Kam-Bus” Kamnik, koji su suvlasnici “Euroinvestmenta”.
Vlasnička povezanost ovih društava isprepletena je i s obzirom na to da je “Zvon Ena Holding” jedan od najvećih akcionara “Eurofonda-1”, dok su “Eurofond” i Leo Ivanjko, inače jedan od vlasnika “Bosinvesta”, dioničari u “Bosfinu”.
Zanimljivo je da su “Zvon Ena” i “Zvon dva holding” ovih dana u središtu skandala u Sloveniji, jer su pred propašću i u gubitke su doveli svog vlasnika Mariborsku nadbiskupiju.
“Ukupan vlasnički udio društava, ‘Eurofond-1’, i ‘Bosfina’, u ‘Svjetlosti’ prelazi 30 odsto, što prema Zakonu o preuzimanju akcijskih društava FBiH, njihove osnivače i osobe vezane sa osnivačima uvodi u zajedničko djelovanje, te nameće obavezu raspisivanja tendera za preuzimanje ovog društva”, pojašnjavaju u Komisiji za vrijednosne papire FBiH.
Pomenuta lica ostvarivala su kontrolu u upravljanju preduzećem “Svjetlost”, djelujući zajedno u Nadzornom odboru i Skupštini dioničara.
“Mali akcionari u ‘Svjetlosti’ nisu imali šansu da bilo šta promijene u ovom društvu”, kaže Hasan Ćelam, predsjednik Komisije za vrijednosne papire FBiH, dodajući da je radi njihove zaštite ova institucija naložila licima i društvima povezanim sa fondovima “Eurofond-1” i “Bosfin” da raspišu tender za preuzimanje ovog preduzeća.
“Mi smo upozorili lica u zajedničkom djelovanju da su dužna da raspišu tender, ali oni tvrde da prema slovenačkom zakodavstvu nisu povezana lica i da takva obaveza ne postoji. Zakonodavstvo u FBiH je jasno i mi ćemo podnijeti prekršajne prijave za odgovorna lica i firme ukoliko ne objave tender ponudu za preuzimanje ‘Svjetlosti'”, ističe Ćelam.
Juče nismo uspjeli stupiti u kontakt sa menadžmentom IP “Svjetlosti” kako bismo saznali da li je ovo društvo imalo posljedice zbog nezakonitog djelovanja povezanih lica.
Ugroženi mali akcionari
U Udruženju berzanskih posrednika FBiH kažu da je bitno uspostaviti sistem praćenja povezanog djelovanja lica u emitentima, jer su to bitne informacije za tržište i druge investitore.
“Zakon je jasno propisao u kojim slučajevima postoji zajedničko djelovanje i stoga je bitno da se ono prati i ustanovi tamo gdje postoji te potom nametne obaveza raspisivanja tender ponude. Pogotovo što su u ovakvim slučajevima ugroženi interesi malih akcionara”, kaže Ahmed Hodžić, predsjednik Udruženja. Nezavisne novine