BRISEL, Evropska komisija saopštila je da pokreće godišnji program nadzora raspolaganja budžetom zemalja članica, pod nazivom “Evropski semestar”, javio je dopisnik Srne iz Brisela.
Riječ je o seriji preporuka za provođenje restriktivnih mjera nazvanih “Godišnji nadzor rasta”, koje Brisel zahtijeva od zemalja članica EU.
Evropska komisija juče je saopštila da pokreće ove mjere, jer smatra da uprkos velikim budžetskim rezovima, vrijednim stotinama milijardi evra, mjere nisu bile dovoljno radikalne i od zemalja članica se traži veća ozbiljnost i disciplina.
Na sastanku koji su vodili predsjednik Evropske komisije Žoze Manuel Barozo, evropski komesar za ekonomske i finansijske poslove Oli Ren i komesar za pitanja zapošljavanja i socijalne zaštite Laslo Andor istaknuto je da će bez strukturnih promjena u načinu na koji njena ekonomija funkcioniše, Evropa ostati zarobljena u začaranom krugu visoke nezaposlenosti, zaduženosti i niskog rasta.
“Bez pojačane fiskalne konsolidovanosti u svim zemljama članicama, bićemo prepušteni na milost i nemilost tržišnim silama”, izjavio je Ren. Prema mišljenju Evropske komisije, samo čvrste i odlučne mjere mogu da preokrenu predviđanja o niskoj stopi rasta od 1,5 odsto tokom idućih 10 godina, odnosno samo 1,25 odsto u evrozoni.
Najveće rezanje budžeta u narednom periodu očekuje se u socijalnom i penzionom sektoru, kao i na području tržišta rada.
Predviđaju se dalja ukidanja beneficija i podizanje starosnih granica za odlazak u prijevremenu i redovnu penziju. Od tržišta rada se očekuje veća fleksibilnost, kao i stroga i održiva kontrola plata.
Andor je predložio da se starost za penziju određuje posebno u svakoj zemlji članici prema očekivanom životnom vijeku.
Takve reforme dosada su se pokazale kao veoma nepopularne, što ilustruju brojni štrajkovi i protesti koji su tokom protekle godine zahvatili zemlje zapadne Evrope.
Komisija sugeriše da zemlje sa većim budžetskim viškom dio sredstava usmjere ka povećanju domaće potražnje. Evropska komisija ne odbacuje mogućnost povećanja sredstava u interventnom fondu za pomoć, u slučaju da se u neprilici nađu zemlje poput Belgije ili Španije. Njemačka i Francuska se protive takvoj mjeri i smatraju da su sredstva u fondu dovoljna.
Prema preporuci Komisije, zemlje članice Unije trebalo bi da razmotre prijedloge sadržane u Evropskom semestru na proljeće. Ukoliko svi predsjednici vlada i država članica prihvate inicijativu Komisije do samita u martu, njihove vlade bi nakon toga trebalo da usvoje te smjernice prilikom izrade programa nacionalnih budžeta za 2012.
Iako Unija nema mogućnosti da blokira donošenje nacionalnih budžeta, Evropska komisija i Savjet ministara mogu da izdaju upozorenja, kao i da propišu sankcije nedisciplinovanim članicama, u slučaju zemalja evrozone do 0,2 odsto od godišnjeg BDP-a. U slučaju nepridržavanja tokom tri uzastopne godine, ”Evropski semestar” predviđa kazne do 0,5 odsto od godišnjeg BDP-a zemlje članice.
Prema riječima Baroza, “pred Evropom je jednostavan izbor: decenija duga ili generacija rasta”.
