BEOGRAD, Zakon o zaštiti korisnika finansijskih usluga koji će važiti od ove godine zaštitiće klijente od jednostranih odluka banaka.
Jezikom statistike i prosjeka, na svake dvije stotine hiljada stanovnika u Srbiji dolazi po jedna banka. Stanovništvo se zadužilo za više od pet stotina milijardi dinara, a sa bankama je sklopljeno oko 12 miliona ugovora. Stručnjaci procjenjuju da bez obzira na broj nije bilo prave konkurencije, jer je glad za novcem bila ogromna.
Ove godine, međutim, očekuju da će broj banaka postepeno početi da se smanjuje kaže Veroljub Dugalić, generalni sekretar Udruženja banaka.
“Imati nešto manji broj većih banaka sa većim mogućnostima, većim kreditnim potencijalom, sa širim asortimanom tih bankarskih usluga, tako da za građane to uopšte neće biti neki problem, naprotiv može imati dobre posljedice za građane”, navodi Dugalić.
Bojan Lečić, iz banke Inteza smatra međutim da je broj banaka za tako malo tržšte prevelik.
“Može se očekivati na nekoliko segmenata da dođe do ukrupnjavanja bankarskog sistem. Prije svega što se tiče onih u većinskom stranom vlasništvu, može se očekivati da dođe do ukrupnjavanja na nivou centrala, što će usloviti spajanje i na nivou banaka ćerki koje posluju u Srbiji”, objašnjava Lečić.
Prije sedam godina u Srbiji je radilo 46 banaka, ali smanjenje broja nije ozbiljnije uticalo na aktuelnu ponudu, uslove kreditiranja, kamate. Ukupna ekonomska situacija u Srbiji, međunarodno finansijsko tržište, ali i veličina, kapacitet banke, presudno utiču na ponudu i poziciju.
Ipak, sve, pa i one banke koje imaju samo neki procenat tržišta, nalaze neko svoje mjesto u odnosu na klijente smatra Petar Grujić iz Folks banke.
“Svaka banka pronalazi neki modus gdje može da izvrši određeno zaradu. Naše tržište jeste malo, 33 banke postoje, ali ono što mogu reći je da sigurno nisu pokriveni svi bankarski proizvodi sa tolikim brojem banaka”, kaže Grujić.
Staro je pravilo, da što je rizik zemlje veći, to su uslovi za klijente nepovoljniji. Poznavaoci bankarskog tržišta, međutim, misle da bi čak i u istom stepenu rizika, u slučaju ukrupnjavanja banaka moglo biti bolje za klijente, objašnjava Zoran Jeremić, ekonomski analitičar.
“Smanjili bi se troškovi bankarske infrastrukture, znači ta troškovna komponenta ako se smanji onda postoji veći prostor za snižavanje marži koje jesu visoke, a dobrim dijelom proističu iz okruženja. Tako da se može reći da su te konkurentnije banke korisnici neefikasnosti ovih drugih, jer ve to čini tržište i to njima omogućava da imaju neke ekstra profite“, tvrdi Jeremić.
Smanjenje sadašnjeg broja za 20 odsto, procjena je finansijskih znalaca, mogla bi donijeti bolje uslove za klijente. Ipak, jedini mjerodavni kriterijum za broj banaka, uz sve analize i mišljenja, ostaje tržište i broj klijenata. Ako je ono razvijeno i snažno, banke same traže načine da njihov proizvod i usluga budu jeftiniji. Broj je onda manje važan. B92