ALMATI, Na lokaciji u Kazahstanu na kojoj je bivši SSSR izvršio nuklearne probe, čije su detonacije bile ukupne jačine poput 1 000 bombi bačene na Hirošimu, sada bi mogla biti otvorena farma, jer je Međunarodna organizacija za atomsku energiju (IAEA) dala preliminarnu podršku tom prijedlogu.
Ova odluka izazvala je strahovanje da bi nuklearna radijacija mogla da prodre u lanac ishrane što bi ugrozilo zdravlje lokalnog stanovništva.
Profesor sa ruskog Univerziteta “Tomsk” Leonid Rihanov smatra da bi otvaranje takvog zemljišta za pašnjake bila “neoprostiva greška.”
Prema njegovim riječima, ukoliko bi plutonijum ušao u biološki lanac to bi moglo da izazove “citogenetičnu katastrofu što bi ugrozilo živote naše djece i unučadi”.
Citogenetika je posebna oblast genetike koja izučava uzroke nasljednih promjena na nivou struktura i procesa u ćelijama, sa naročitim osvrtom na promjene u hromozomima. Ova oblast povezuje dvije zasebne nauke citologiju i genetiku.
SSSR je aktivirao 456 atomskih bombi na lokaciji za nuklearne probe Semipalatinsk u periodu između 1949. i 1989. godine, gdje je ograđeno zemljište veličine manje države ugrožavajući zdravlje više od milion ljudi.
Kazahstanski Nacionalni nuklearni centar za nuklearnu energiju je krajem prošle godine preporučio da šestina lokacije od 2011. godine bude upotrebljena u komercijalne svrhe.
IAEA je dala preliminarnu podršku ovoj odluci, a konačan stav objaviće 10. decembra.
“Tim smatra da je dobar kvalitet procjene, koju je izvršio kazahstanski Nacionalni nuklearni centar o radiološkoj situaciji u Semipalatinsku”, navodi se u izvještaju IAEA, prenisi britanski dnevnik “Dejli telegraf”.
Direktor ogranka za radijacionu bezbjednost pri kazahstanskom Nacionalnom centru za nuklearnu energiju Sergej Lukašenko, koji je iznio prvobitnu preporuku prošle godine, priznaje da je odluka kontroverzna.
Njegova preporuka iznesena je nakon tri godine ispitivanja na eksperimentalnim farmama na kojima su uzgajane krave i konji te različiti usjevi i povrće.
Ovo će biti prvi put da se nekadašnja lokacija na kojoj su vršene nuklearne probe vrati u komercijalnu upotrebu.
