BANJALUKA, Predsjednica Saveza sindikata Republike Srpske /RS/ Ranka Mišić upozorava da je položaj radnika u privredi i prerađivačkoj industriji izuzetno težak, jer veoma mali broj poslodavaca u ovoj oblasti poštuje radnička prava, redovno isplaćuje plate i uplaćuje doprinose, dok su budžetski korsinici u nešto boljoj situaciji.
“I onih 143 000 radnika u RS koji imaju sreću da redovno primaju platu od nje mogu da kupe samo 60 osnovnih artikala potrebnih za preživljavanje, što iznosi 37 odsto sindikalne potrošačke korpe koja je za mart iznosila 1650 KM”, istakla je Mišićeva za Srnu.
Prema njenim riječima, više od 5 000 radnika prima platu od jedne KM do 200 KM, što je suprotno odluci o najnižoj plati u RS, na desetine radnika u Srpskoj redovno ide na posao iako ne prima platu tri i više mjeseci, a postoje i radnici koji dolaze u preduzeće koje samo formalno postoji, a o njemu više niko ne vodi računa.
“Zbog lošeg rada Ekonomsko-socijalnog savjeta i ignorantskog odnosa Unije udruženja poslodavaca, nije bilo socijalnog dijaloga i mogućnosti da se za pregovaračkim stolom rješava jedno po jedno pitanje u granicama mogućeg”, istakla je Mišićeva.
Ona je pojasnila da je cilj štrajka upozorenja najavljenog za 12. maja poštovanje zakona i radničkih prava u RS.
“Svi koji osuđuju ovaj štrajk nisu za poštovanje zakona niti za uređen sistem. Nama štrajk nije cilj, već sredstvo kojim vršimo pritisak legalno i legitimno”, poručila je Mišićeva.
Ona je pojasnila da je Vlada RS izrazila spremnost da potpiše opšti kolektivni ugovor, kao opšti akt, a Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite “treba se prepoznati kao neko ko mora potencirati socijalni dijalog i ohrabriti socijalne partnere da dođu do rješenja”.
“Unija udruženja poslodavaca želi da se oslobodi dodatnog poreza i doprinosa, i mi ih podržavanmo pod uslovom da oslobađanje davanja državi bude na korist radnika”, dodala je Mišićeva.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite RS Rade Ristović rekao je Srni, povodom 1. maja, da će nastojanje da se poboljša položaj radnika i dalje ostati prioritet Vlade, kao što je to bio i svih ovih godina, prije neočekivane recesije, koja je zahvatila čitav svijet.
“Prvenstveno nam je cilj da na osnovu Zakona o radu i koletivnih ugovora zaštitimo prava radnika, ali isto tako ćemo uvijek prozivati one poslodavce koji ne izvršavaju svoje redovne obaveze, a nastojati da vrednujemo one koji doprinose ne samo razvoju svoje firme, nego i lokalne zajednice, a time i stabilizaciji RS”, dodao je Ristović.
Predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS Ranko Milić smatra da je položaj radnika u RS otežan zbog sveopšteg teškog stanja u privredi, iako se Unija bori da se ne krše radnička prava.
“Socijalni dijalag na relaciji Vlada, sindikat i poslodavci trenutno se nalazi u zastoju. U situaciji smo gdje su sve tri strane iznijele svoje stavove i sada u tim stavovima treba pronaći zajednički sadržilac kako bismo došli do kompromisnog i najbezbolnijeg rješenja”, smatra Milić.
Govoreći o najavljenom generalnom štrajku, Milić je rekao da u štrajku ne vidi rješenje, te da je to samo pritisak sindikata na poslodavce – da bi bio potpisan Opšti kolektivni ugovor, ne uvažavajući položaj poslodavaca.
“Ne želimo da razmišljamo o posljedicama koje može da izazove štrajk, o tome treba da razmišljaju oni koji pozivaju na štrajk. Smatramo da se na ovaj način manipuliše radničkom klasom i njihovim teškim požajem i radnici treba dobro da razmisle i da budu svjesni situacije u kojoj se nalazimo svi i da li štrajk može donijeti rješenje”, naglasio je Milić.
Generalno vijeće Saveza sindikata RS najavilo je za 12. maj jednočasovni štrajk upozorenja u RS zbog teškog materijalno-socijalnog položaja radnika u RS, koji je uzrokovao veliki broj poslodavaca kršeći osnovna radnička i sindikalna prava.
Međunarodni praznik rada obilježava se u spomen na velike radničke demonstracije u Čikagu održane 1. maja 1886. godine kad je u sukobima sa policijom poginulo više od 200 radnika, a osmoro je nakon toga na montiranim procesima osuđeno na smrt.
Radnici su tada tražili osmočasovno radno vrijeme, a u spomen na njihove žrtve, kao i na sve druge žrtve borbe za radnička prava, 1. maj se od 1889. obilježava kao Međunarodni praznik rada.
