MONTREAL, U Parizu i Berlinu političari i neki mediji euforično govore o kraju recesije i početku ekonomskog oporavka, navodi se u istraživanju kanadaske organizacije “Global reserč” i upozorava da je cilj takve retorike da “zbuni radnike i preduprijedi socijalne proteste dok se `iza scene` spremaju napadi na životni standard i socijalne beneficije”.
U članku u njemačkom poslovnom listu “Handelsblat” autor Torsten Rike tvrdi da je “najgora kriza od Drugog svjetskog rata prošla i da je noćna mora gotova”.
“Sa moćnim rastom od 0,3 odsto u drugom kvartalu ekonomija se oporavila od šoka i to je uradila mnogo brže nego što se mislilo”, piše Rike.
List “Frankefurter alegmajne cajtung” navodi da se “recesija bliži kraju” u 16 zemalja evrozone.
U drugom kvartalu ove godine ekonomski učinak evrozone pao je neznatno, zahvaljaujući ekonomskoj težini Njemačke i Francuske.
Prema podacima Eurostata, krajem prošle nedjelje društevni bruto proizvod /DBP/ u zoni je pao za 0,1 odsto u odnosu na prethodni kvartal, nakon pada od 2,5 odsto u prvom kvartalu ove godine.
List “Fajnenešl tajms Dojčland” piše da je kriza gotova i da stručnjaci berzi nisu tako optimistično procjenjivali mogućnosti njemačke privrede od 2006. godine.
U jednom radio intervjuu francuski ministar finansija Kristin Lagar saopštila je da francuska privreda bilježi iznenađujuće snažan oporavak.
U svim ovim izjavama i ocjenama postoji kombinacija samoobmane i kalukacije, navodi se u analizi “Global reserča”.
Političari i finansijski igrači imaju interes u promovisanju euforije kako bi zadržali “opojan oporavak” globalnog tržišta berzi. Međutim, u stvarnoj ekonomskoj situaciji u Evropi i na međunarodnom planu malo je stvari koje mogu da opravdaju taj optimizam.
Minimalni ekonomski rast koji se vidi u posljednjim podacima ne treba da iznenađuje imajući na umu način na koji su vlade širom Evrope otvorile svoje kase da izvuku banke.
Stotine milijardi evra u javnim fondovima stavljeno je na raspolaganje velikim finansijskim institucijama bez ikakvih zhtjeva bankama. Ne samo da su banke diktirale svoje vlastite pakete za spas svojim vladama – one su i značajno profitirale iz tog procesa.
Milijarde prebačene bankama koriste se kao “bazen” za dalje spekulacije dok spašene banke nameću visoke kamatne stope i takse vladama tražeći zajmove da pokriju svoje velike dugove.
Finansijska elita ocjenjuje krizu kao mogućnost da “rasturi, uz saradnju sindikata, sve ostatke socijalnih uspjeha postignutih tokom decenija borbe radničke klase”.
Šta je suštinska ekonomska realnost? U poređenju sa godinom ranije, njemačka privreda pala je za ne manje od sedam odsto. U roku od nekoliko mjeseci njemački program za auto-industriju “staro za novo”, koji je obnavljan nekoliko puta, nestaće ubrzavajući time pad auto industrije i auto dijelova. Posljedice za njemačku industriju čelika i hemije već se mogu osjetiti.
Sve do sada masovna otpuštanja u Njemačkoj izbjegnuta su zbog smanjenja radnih sati, što je u više navrata mijenjano.
Kada se 1,4 miliona zaposlenih na određeno radno vrijeme pridruže armiji nezaposlenih broj ljudi bez posla dostići će pet miliona.
Njemački sindikati i radnički savjeti utrkuju se u ponudi smanjenje plata i odbacivanja ugovora. U međuvremenu, smanjenje plata u kombinaciji sa rastućom nezaposlenošću značajno pogađaju državni defcit u programima socijalne pomoći.
Veliki broj zemalja u Evropi suočava se sa bankrotom, uključujući zemlje istočne Evrope i Italije, Španije i Velike Britanije. Državni dug alarmantno raste u Njemačkoj i Francuskoj. Početkom sedmice zvaničnici u Njemačkoj saopštili su da će nacionalni dug u Njemačkoj dostići 140 milijardi 2009. godine.
Ako se sabere cjelokupni dug akumuliran na saveznom, državnom i lokalnom nivou, plus fondovi i garancije date za stabilizaciju banaka, ukupan njemački dug dostići će 1,600 milijardi evra, dok se trenutni unutrašnji troškovi duga vlade ove godine procjenjuju na 71 milijardu evra.
Nedavno usvojene mjere njemačkog parlamenta kao prioritet svake buduće vlade navode drastična smanjenja budžeta.
Sve političke partije koje učestvuju na izborima u septembru u toku izborne kampanje svečano su obećale štednju ali će sva ta obećanja biti bačena u kantu za đubre čim se prebroje glasovi nakon izbora 27. septembra.
Mali dio onoga što se sprema pružio nam je tzv. “Gutenbergov list”, koji je objavljen prije nekoliko dana. Pod naslovom “Prijedlozi za održivu industrijsku politiku”, dokument je naručio ministar ekonomijse Karl-Teodor Gutenberg i tu se navode neke mjere spasa koje zahtjevaju poslovni lobiji kao odgovor na krizu.
Slične mjere već su pripremili relevantni ministri, ali postoji sporazum među različim političkim partijama da niko ne poteže tu temu tokom izborne kampanje.
List “Fanrkfurter rundšau” piše da taj dokument poziva na “poreske olakšice za biznis”, “smanjenje dopunskih troškova plata” i „povećanu fleksibilnost na tržištu rada”.
U ovom dokumentu se traži slabljenje odrebi zaštite radnog mjesta, zatim smanjenja isplata tokom bolovanja i odbacivanje prijedloga o zagarantovanoj minimalnoj plati?!
Ministar ekonomije Gutenberg otjelotvoruje aroganciju i egoizam finansijske aristokratije. Star samo 38 godina i bez ikakve stvarne osnove i bekgraunda u politici, on je ubijeđen da će biti moguće svesti radničku klasu na one uslove koji su prevladavali u 19. vijeku, a bez izazivanja ikakve vidljive reakcije.
U isto vrijeme postoje glasovi koji upozoravaju na neosnovani optimizam oko ekonomskog oporavka.
U svom najnovijem izdanju list “Di cajt” piše: “Konačno oporavak!”, američki „Val strit žurnal“ piše „Ekonomisti vide znake oporavka”, drugi list piše “Moćan rast na berzama”, ovakvi i slični naslovi pojavljuju se od avgusta ove godine.
U stvari oni datiraju od 1931. godine. Oni su objavljivani usred Velike depresije u SAD, odnosno u najmračnijoj ekonomskoj epohi 20. vijeka.
“U to vrijeme takođe su bila poboljšanja na berzama i tršitu akcija, euforični komentari eksperata i onih spremnih da malo našminkaju ekonomsku statistiku. Međutim, brzo su privedeni kraju. Privreda i berza prvo su iskusili održiv oporavak 1933. godine pa nadalje na osnovu dramatičnog propadanja ekonomskog pejzaža”, navodi se u analizi.
I na kraju, to se mora dodati, pod uslovima fašističke diktature koja je brutalno ugušila njemačku radničku klasu otvoren je put za Drugi svjetski rat koji je vodio uništenju na cijeloj zemaljskoj kugli.
I još jednom propaganda o okončanju krize je samo preludij nasilnim socijalnim konfliktima – naavodi “Global reserč”. Srna