BERLIN, Maratonski pregovori o sudbini njemačkog proizvođača automobila “Opel”, koji se nalazi u teškoj krizi, kao i njegov američki vlasnik “General Motors”, prekinuti su juče ujutro u Berlinu bez rješenja.
Na osmočasovnom sastanku su pored predstavnika “Opela” i “General Motorsa” učestvovali i nadležni savezni ministri, predstavnici njemačkih saveznih pokrajina u kojima se nalaze “Opelove” fabrike, te predstavnici kompanija zainteresovanih da preuzmu vlasništvo nad “Opelom”, a telefonski sastanak su pratili i nadležni funkcioneri američke administracije.
Prema navodima njemačkih učesnika na sastanku, rješenje nije moglo da bude postignuto, jer je “General Motors” iznenadio njemačku stranu informacijom da je za uspostavljanje likvidnosti “Opela” potrebno 300 miliona evra više od prvobitno najavljene sume. Njemački ministri finansija i privrede Per Štajnbruk i Karl-Teodor cu Gutenberg kritikovali su američku stranu smatrajući njeno držanje u pregovorima neprimjerenim.
“Uputili smo zahtjeve američkom Ministarstvu finansija i očekujemo odgovore do petka, a tada ćemo dogovoriti plan”, izjavio je Cu Gutenberg navodeći da u ovom trenutku ne postoje garancije za finansijsku sigurnost “Opela”.
Njemačka vlada želi da obezbijedi dalju egzistenciju “Opela” prije nego što se u SAD zvanično objavi nesolventnost “General Motorsa” i otvori opasnost da i vrijednosti i patenti “Opela” padnu u stečajnu masu. Vlada u Berlinu je planirala da situaciju premosti sumom od 1,5 milijardi evra, od koje bi polovina bila pokrivena iz savezne kase, dok bi polovinu obezbijedile savezne pokrajine u kojima se nalaze fabrike “Opela”. Pored toga, nužno je da se pronađe i novi investitor za “Opel”, jer je to kao uslov za davanje državne finansijske garancije navela njemačka vlada.
Zbog novih zahtjeva “General Motorsa”, kako je rekao ministar Štajnbruk, postizanje rješenja je odgođeno. Pored toga, od tri moguća investitora, koliko ih je bilo u srijedu, juče su ostala samo dva – italijanski automobilski koncern FIAT i austrijsko-kanadski proizvođač auto-dijelova “Magna”. Od kupovine “Opela” odustao je industrijski koncern RHJ registrovan u Belgiji iza kojeg stoji američki investicioni fond “Ripplewood”. Odabir kupca mogao bi da potraje mjesecima, a toliko vremena nemaju ni “Opel”, niti njemačka vlada, pošto se proglašenje bankrota “General Motorsa” očekuje u narednih nekoliko dana.
Štajnbruk je poslije neuspjelog sastanka izrazio očekivanje da će poslije dodatnih konsultacija s američkom stranom ubrzo biti postignut dogovor. Šef njemačke diplomatije Frank-Valter Štajnmajer izrazio je uvjerenje da je moguće postići dogovor o privremenom finansiranju “Opela” kako bi se, po njegovim riječima, kupilo vrijeme neophodno da se firma spasi od propasti.
Neimenovani učesnici sastanka, međutim, sumnjaju u skoro rješenje i ocjenjuju da “General Motors” primjenjuje taktiku oklijevanja i da “Opel”, prije nego što bude objavljen stečaj koncerna, ne želi da pusti sa uzice.
Dan ranije situacija je izgledala sasvim drugačije s obzirom na to da je “General Motors” na “Opel” prenio vlasništvo nad fabrikama u Evropi, pravima, tehnologijom i patentima “Opela”. U fabrikama u Rizelshajmu, Bohumu, Ajzenahu i Kajzerslauternu “Opel” zapošljava više od 25.000 radnika. Pretprošle godine je promet ove kompanije iznosio 15,6 milijardi evra. “Opel”, koji je od 1929. godine u rukama “General Motorsa”, ima fabrike i u Belgiji, Španiji i Poljskoj.
Dok nema rješenja za “Opel”, nekada najveći poslodavac u SAD, “General Motors”, stigao je juče na ivicu bankrotstva pošto su njegovi povjerioci odbili posljednju ponudu nagodbe. “General Motors” nije uspio da obezbijedi većinsku podršku vlasnika njegovih obveznica za ponudu da te hartije zamijene za akcije kompanije, što praktično znači da će morati zatražiti zaštićeni stečaj. Spekuliše se da bi kompanija stečaj mogla proglasiti već danas s obzirom na to da je pomjerila unaprijed sve tekuće isplate. Vlasnici korporativnih obveznica “General Motorsa” nisu bili zadovoljni ponuđenim vlasničkim udjelom od deset odsto kompanije. Prema prijedlogu “General Motorsa” američkoj vladi bi pripalo 70 odsto, a penzionim i zdravstvenim fondovima sindikata 20 odsto vlasništva kompanije. Vlasnici obveznica imaju 27 milijardi dolara duga “General Motorsa” i bilo je potrebno da 90 odsto njih prihvati zamjenu obveznica za 10 odsto akcija, ali je plan podržao znatno manji broj nego što je potrebno. “General Motors” duguje vlasnicima obveznica milijardu dolara za kamate do 1. juna, a objavio je da ne raspolaže tim novcem.
Najveći proizvođač automobila u SAD takođe je suočen s krajnjim rokom koji ističe 1. juna da obezbijedi ustupke svojih sindikata, povjerilaca i drugih strana da ga na stečaj ne bi prisililo Ministarstvo finansija SAD, koje trenutno finansira poslovanje “General Motorsa” direktnom pomoći iz budžeta.
Stotinu godina star “General Motors” bio je simbol američke industrije. Prije 30 godina zapošljavo je 618.000 Amerikanaca, a početkom ove godine ta brojka je bila samo 88.000.