LONDON, Banka Engleske (BoE), koja je u Velikoj Britaniji odgovorna za vođenje monetarne politike, mogla bi prije kraja ove godine da snizi baznu kamatu, u cilju podsticanja veoma trome domaće privrede, ali pod uslovom da se smanji sadašnja visoka inflacija, objavljeno je juče u Londonu.
Polovina od 24 ekonomska stručnjaka koje je anketirala agencija Blumberg 22. avgusta vjeruje da će BoE prije kraja tekuće godine pribjeći snižavanju sadašnje petoodstotne bazne kamate za 0,25 odsto.
Početkom tekućeg mjeseca svega sedam od 28 anketiranih ekonomskih eksperata su predviđali da bi BoE mogla do kraja godine da se odluči za smanjenje ključne kamatne stope, jer su podaci o julskom inflaciji bili veoma zabrinjavajući.
Britanska inflatorna stopa u julu, od 4,4 odsto, računato prema godišnjoj osnovi, bila je više nego dvostruko veća od ciljne inflacije i to je osnovni razlog što je i raspoloženje među čelnicima BoE za smanjenje bazne kamate naglo splasnulo.
BoE je, inače, postojeći nivo bazne kamate utvrdila u aprilu, kada je ta interesna stopa snižena 0,25 odsto, takođe u cilju podsticanja privrednog rasta i pri znatno nižoj inflatornoj stopi.
Guverner BoE Mervin King je izjavio da “britanska privreda sada prolazi kroz težak period prilagođavanja” i dodao da “proizvodnja stagnira”, zbog čega se može dogoditi da ekonomski rast u jednom ili dva kvartala bude negativan.
King je izričući takvu ocjenu svakako imao u vidu i činjenicu da je britanska privreda u toku drugog tromjesečja ostvarila zanemarljiv rast i da će se stagnacija nastaviti, vjerovatno, tokom tekućeg i narednog kvartala.
Ekonomist kompanije “Daiva sekjuritis SMBC Europa” iz Londona Grant Luis smatra da će se “nakon što inflacija (u Velikoj Britaniji) dostigne najviši nivo tokom septembra još više uvećati dilema centralne banke oko daljeg smjera kretanja bazne kamate”.
Luis ipak vjeruje da će se BoE u novembru odlučiti za smanjenje bazne interesne stope, ukoliko do tog perioda oslabe, kao što se veruje, inflatorni pritisci u ostrvskoj ekonomiji.
Ekonomista “Benk of Amerika corp.” Metju Šarat takođe vjeruje da će BoE prije kraja ove godine smanjiti baznu kamatu i da će se taj proces nastaviti i tokom 2009.
Šarat je ocjenio da bi BoE mogla, do kraja 2009. godine, da snizi ključnu kamatnu stopu na 3,5 odsto, a da je rizik od izbijanja umjerene recesije u ostrvskoj privredi sada oko 30 odsto.
Loše stanje zdravlja britanske ekonomije vidljivo je i na osnovu činjenice da su poslovne investicije ove godine opala najviše u protekle 23 godine i da je potrošnja domaćinstava u padu prvi put od 2005.
Većina britanskih ekonomista, uključujući i zamjenika guvernera BoE Čarlsa Bina, smatra da je zastoj u britanskoj privredi usljedio zbog globalne kreditne krize koja je incirana slomom američkog hipotekarnog tržišta u avgustu minule godine.
Najnoviji izveštaji ukazuju da je privredna kriza uticala i na pad funte sterlinga. Ta valuta je u toku ovog mjeseca oslabila 6,7 odsto prema američkom dolaru, što je najveći mjesečni pad od oktobra 1992. godine, kada je izgubila 12 odsto pređašnje vrijednosti.