LONDON/NJUJORK/PEKING, Dolar se juče, na indikativnim valutnim berzama u SAD i Evropi, “vinuo” do najvišeg tromjesečnog nivoa prema jenu, a ojačao je i prema evru i nizu drugih jakih takmaca, dok su vodeći globalni indeksi akcija nastavili da padaju.
Glavni podsticaj za rast dolara bila je izjava šefa Uprave federalnih rezervi SAD (Fed) Bena Bernankija koji je ocjenio da su se rizici u američkoj privredi tokom proteklih mjesec dana smanjili i ponovio da će emisiona banka uvećati baznu kamatu ukoliko to bude potrebno u borbi protiv rastuće inflacije.
Na matičnom tržištu u Njujorku dolar je, juče ujutro, ojačao na 107,13 jena, što je najviše kurs od 13. februara. U zaključnoj trgovini od ponedjeljka kotirao je niže i razmenjivao se za 106,31 jen.
Evro je u Njujorku istovremeno oslabio na nešto više od 1,55 dolara. Zajednička valuta 15 članica Evropske unije danas je izgubila i nešto od pređašnje, rekordne, vrijednosti i prema japanskom konkurentu, jer je razmjenjivana za 165,74 jena, prema 166,33 od početka sedmice.
Jačanje tržišnih pozicija dolara bilo je uočljivo i na osnovu porasta vrijednosti američke valute prema australijskom i novozelandskom imenjaku, britanskoj funti, ali i više drugih snažnijih novčanih jednica, ističu devizni dileri, a prenosi agencija Blumberg.
Uprkos jučerašnjem skoku, dolar je od septembra prošle godine, kada je Fed počeo da snižava baznu kamatu, oslabio 11 odsto prema evru i 7,2 procenata u odnosu na jen.
Sada su, međutim, prema svemu sudeći, američke monetarne vlasti rješile, kad je riječ o kursu dolara, da “promjene ploču”. Na takav zaključak upućuje i stav vladnih zvaničnika. Oni, naime, ne isključuju ni jednu opciju, kad je riječ o podršci dolaru.
Ministar finsija SAD Henri Polson je čak rekao da ne treba isključiti čak ni mogućnost direktne trzišne intervencije u cilju podrške jačanju dolara.
“To izgleda kao sasvim značajna promjena u američkoj valutnoj politici”, ocjenio je generalni direktor devizne berze u Tokiju Masanobu Išikava.
Kurs dolara trebalo bi, kako je najavljeno, da bude i jedna od važnijih tema sastanka ministara finansija grupe osam zemalja (SAD, Rusija, Japan, Njemačka, Velika Britanija, Francuska, Italija i Kanada), 13. i 14. juna u Japanu.
Na globalnim finansijskim i robnim berzama se, inače, već u dužem periodu tvrdi da je slabost dolara glavni razlog “divljanja” cijena nafte i nekih drugih najvažnijih sirovina.
Berze akcija u Evropi, Aziji i SAD i danas su reagovale negativno na sve češće signale da većina najmoćnijih centralnih banaka u svijetu razmišlja o zaoštravanju kamatne politike, u cilju suzbijanja inflacije.
Rekordne cijene nafte, sve veća inflacija i zabrinutost zbog globalnih bankarskih gubitaka koji su dostigli vrijednost od 391 milijardu dolara uticali su da se vrijednost svjetskog indeksa MSCI “sroza”, tokom sedam mjeseci, oko 12 odsto.
Kompozitni indeks šangajske berze sada je za preko 50 odsto slabiji u odnosu na maksimalan nivo koji je dostigao krajem septembra prošle godine.