LONDON , NJUJORK , Cijena nafte na svjetskim tržištima završila je sedmicu ponovnim rastom na gotovo 118 dolara za barel (159 litara) američke lake nafte tipa WTI (West Texas Intermediate) zahvaljujući, prije svega, napadu na naftna postrojenja u Nigeriji, koja je najveći afrički proizvođač te energetske sirovine.
Tako se juče kasno poslije podne, po srednjeevropskom vremenu, barel te vrste nafte na Robnoj berzi u Njujorku prodavao za 117,80 američkih dolara, što je u odnosu na prethodnu cijenu od 115,05 dolara skuplje za oko 1,5 procenata.
Slično se i evropska severnomorska nafta “brent” na Međunarodnoj berzi petroleja u Londonu vratila na 116 dolara za barel, poslije prethodnog pojeftinjenja na 113,16 dolara po jedinici mjere.
Do prethodnog pojeftinjenja nafte na svjetskom tržištu došlo je zbog rasta kursa dolara, podsjećaju analitičari.
U Nigeriji štrajkuju zaposleni u američkoj naftnoj kompaniji “Ekson mobil” (Exxon), tako da je ta firma bila prinuđena da zaustavi dnevnu proizvodnju od gotovo 200.000 barela nafte.
“Ekson” je trenutno najveći strani proizvođač nafte u Nigeriji, zbog toga što je nekadašnji “broj jedan”, britansko-holandski koncern “Rojal dač šel” (Royal Dutch Shell), postao česti cilj napada raznih pobunjeničkih grupacija u toj zemlji, što ga je prinudilo da stalno ograničava proizvodnju, ili je u potpunosti zaustavlja, objavile su svjetske agencije.
O sabotaži na naftovodu “Rojal dač šel” u delti Nigera obavještenje su dali sami pobunjenici, koji su, prema informacijama nekih svjetskih medija, poručili velikim naftnim kompanijama “da ne nastoje da opravljaju naftovode, pošto će ih i nadalje sabotirati”.
Nezavisni izvori tu vijest nisu potvrdili, a saopštenje do sada nije dala ni kompanija “Šel”.
Povod za rast cijena nafte je i pretnja štrajkom u škotskoj rafineriji u Grendžmautu (Grangemouth) od koje zavisi veliki naftovod “Fortis” (Forties) kojim upravlja naftni gigant BP i dnevno njime isporučuje 700.000 barela nafte sa oko 70 naftnih polja u oblasti Sjevernog mora.
“Fortis” je, naime, ključan za sjeverni dio Velike Britanije, a najavljeni štrajk u škotskoj rafineriji mogao bi veoma da zakomplikuje život stanovnicima tog djela Engleske.
Ukoliko se sindikati i predstavnici rukovodstva BP-a, u posljednji momenat ipak ne dogovore, doći će do nestašice pogonskih goriva u najvećem dijelu Škotske i na sjeveru Britanije, uprkos tome što vlada te zemlje tvrdi da nema mjesta panici, ukazuju agencije.
Ukoliko se dogovor ne postigne biće to prvi put posle 70 godina da će ta rafinerija morati da zaustavi proizvodnju zbog nezadovljstva radnika.
Pripreme za prekid proizvodnje u rafineriji već su počele, a pretpostavlja se da će danas potpuno obustaviti rad, a štrajk bi, prema agencijama, zvanično trebalo da počne sutra i da traje dva dana.
Pretnja štrajkom u škotskoj rafineriji je proteklih nekoliko dana već dovela do značajnog poskupljenja nafte, benzina i gasa u Britaniji.
Za štrajk se priprema 1.200 radnika rafinerije koji traže povoljnije uslove doprinosa za penzijsko osiguranje. Pregovori sindikata sa vlasnikom rafinerije, firmom “Ineos” u sredu završeni su neuspehom, a nastavljeni su juče.
I predstavnici kompanije BAA koja upravlja najvećim britanskim aerodromima, saopštili su da bi štrajk u škotskoj rafineriji mogao da utiče i na snabdevanje avionskim gorivom.