BANJALUKA, Na Četvrtom međunarodnom simpozijumu o soji u Beču predstavljen je projekat proizvodnje soje, koja nije genetski modifikovana, ulaganjem i podsticajima poljoprivrednoj proizvodnji u centralnoj i istočnoj Evropi, odnosno Dunavskom regionu.
Ovim projektom planirano je ulaganje u poljoprivredne proizvođače Dunavskog regiona, koji su najveći proizvođači soje u EU zahvaljujući pogodnim klimatskim i geografskim uslovima, čime bi se obezbijedila održiva poljoprivredna proizvodnja i dovoljne rezerve proteina i hrane za centralnu i istočnu Evropu.
Na osnovu procjene Poljoprivredne komore Austrije, kultivacija soje u okviru Dunavskog regiona ima visok potencijal za proširenje i do pet miliona tona, za period od pet godina.
Cilj simpozijuma, koji je organizovala “Dunav soja” asocijacija, bio je i da se ukaže na značaj proizvodnje soje u regionu, naročito u slivu rijeke Dunav, a posebna pažnja data je Srbiji, po zasijanim površinama i količini najvećem proizvođaču soje u regionu i Evropi.
Srbija ima oko 165.000 hektara pod sojom, gdje se proizvede oko 416.000 tona, odnosno oko 2,5 tona po hektaru, dok Hrvatska ima najveću prosječnu proizvodnju po hektaru, oko tri tone i ukupno proizvedenih oko 150.000 tona.
Republika Srpska ima zasijanih oko tri hiljade hektara, sa prosječnom proizvodnjom oko dvije tone po hektaru.
Iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske navode da postoji realna mogućnost da se Poljoprivredni institut Srpske, kao jedina naučnoistraživačka institucija u regionu koja se bavi poslovima oplemenjivanja i selekcija, to jeste kreiranja novih sorti, angažuje na projektu “Dunav Soja”.
Institut kao rezultat dugogodišnjeg rada ima priznate četiri sorte soje, koje nisu genetski modifikovane.
S tim u vezi, predstavnici Asocijacije pozvani su da dođu u Republiku Srpsku i predstave program naučno-stručnoj zajednici i predstavnicima poljoprivrednih udruženja, a posjeta bi trebalo da uslijedi u drugoj polovini oktobra.
Predstavnici asocijacije zajedno sa resornim Ministarstvima i naučno-istraživačkim institucijama već uveliko rade na strategiji razvoja ove poljoprivredne proizvodnje.
Evropska unija na godišnjem nivou uvozi više od 35 miliona tona proizvoda od soje, uglavnom iz SAD, Brazila i Argentine, što predstavlja proizvodnju soje na 20 miliona hektara u navedenim zemljama, namjenjenih isključivo za EU tržište.
U skladu sa zahtjevima potrošača širom EU povećavaju se potrebe za proizvodima koji nisu genetički modifikovani, te se godišnje uveze sedam miliona tona soje koja nije genetski modifikovana.
Evropsko tržište nije zadovoljno ni po pitanju načina proizvodnje, pa su eminentni stručnjaci koji su govorili na konferenciji, ukazali na uništavanje kišnih šuma, u korist poljoprivrednih površina, što ima negativan uticaj na ozonski omotač, klimu i, uopšte, život na planeti.
Na poziv Ministarstva hrane, poljoprivrede i šumarstva Bavarske, simpozijumu su prisustvovali savjetnik ministra poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske Miljan Erbez i predstavnica Poljoprivrednog Instituta Republike Srpske Bojana Savić. Srna