BANJALUKA, Narodna skupština Republike Srpske razmatrala je danas Prijedlog zakona o zaduživanju, dugu i garancijama Srpske, kojim se ukupan dug ograničava na nivou od 60 odsto bruto domaćeg proizvoda /BDP/, a javni dug na nivou od 55 odsto BDP-a u toj fiskalnoj godini.
Zakonom se uspostavlja i kvantitativni kriterijum ograničavanja kratkoročnog duga koji ne smije biti veći od osam odsto redovnih prihoda ostvarenih u prethodnoj fiskalnoj godini.
Iznos kratkoročnog i dugoročnog duga Srpske koji može nastati tokom budžetske godine utvrđuje se republičkim budžetom.
Republika se može kratkoročno zaduživati za privremeno finansiranje deficita iz gotovinskog toka, finansiranje prenesenih obaveza i budžetske rezerve, dok se dugoročno može zaduživati za finansiranje kapitalnih investicija, refinansiranje ukupnog ili dijela duga RS, plaćanje uslovnih obaveza po osnovu garancija Republike i finansiranje budžetskog deficita kad Ministarstvo finansija procijeni da će planirani rashodi biti veći od prihoda.
Izvršeno je preciziranje duga Republike Srpske, tako da on ne uključuje indirektni dug Srpske koji osim duga jedinica lokalne samouprave, duga fondova socijalne sigurnosti i institucija javnog sektora RS, sada obuhvata i dug javnih preduzeća i dug Investiciono-razvojne banke.
Prijedlogom zakona omogućeno je i jedinicama lokalne samouprave dugoročno zaduženje za finansiranje obaveza nastalih radi restrukturiranja i konsolidovanja pravnog lica koje je u većinskom vlasništvu jedinice lokalne samouprave, pod uslovom da se izradi plan restrukturiranja i konsolidovanja tog pravnog lica.
Ministar finansija Zoran Tegeltija rekao je da su novine u odnosu na dosadašnje zakonsko rješenje iz 2007. godine ukupan dug, javni dug i aktivirani indirektni dug Republike i da je detaljnije definisan postupak zaduživanja.
On je dodao da se maksimalno dozvoljenom granicom od 15 odsto ostvarenog BDP-a, po osnovu ukupne izloženosti izdatim garancijama Republike, omogućava poređenje ovog parametra sa zemljama regiona i tako stavlja pod kontrolu i omogućava preventivno reagovanje na ukupno opterećenje u odnosu na BDP.
Ministar je naveo da je ukupni dug RS na kraju prethodne godine iznosio 4,234 milijarde KM ili 48,1 odsto BDP-a, dok je iznos javnog duga RS bio 3,554 milijarde KM ili 40,37 odsto BDP-a.
“Spoljni dug RS iznosio je 2,396 milijardi, a u strukturi spoljnog duga novi dug iznosi 1,618 milijardi, dok stari dug nastao prije 1992. godine iznosi 777 miliona KM”, rekao je Tegeltija, navodeći da je za servisiranje spoljnog duga u prethodnoj godini izdvojeno 127 miliona KM.
Prema njegovim riječima, unutrašnji dug na kraju prethodne godine iznosio je 1,44 milijardi KM, a prethodni unutrašnji dug iznosi 1,266 milijardi, dok dug nastao emisijom trezorskih zapisa iznosi 54 miliona a emijisom dugoročnih obveznica 120 miliona KM.
Poslanik Demokratske partije Dragan Čavić upozorio je da se predloženim zakonskim rješenjem proširuje okvir za zaduživanje Srpske i da u zakonu postoji samo opšte ograničenje od 60 odsto BDP-a bez dinamičkog ograničenja zaduživanja.
On je dodao da opasnost predstavlja i to što se za razliku od ranije definisanog referentnog BDP-a u prethodnoj godini, ne može znati koliki će biti BDP na početku godine kada se usvaja budžet.
Poslanik PDP-a Branislav Borenović uložio je amandman po kojem se RS može zadužiti samo ako u periodu stvaranja duga iznos za servisiranje dugoročnog unutrašnjeg i spoljnog duga po predloženom dugu i cjelokupnom dospjelom neizmirenom postojećem dugu ne prelazi 18 odsto redovnih prihoda u prethodnoj fiskalnoj godini.
On je rekao da se na ovaj način može ograničiti zaduženje u odnosu na redovne prihode u budžetu, što je najveća garancija da budžet u tekućoj godini neće biti doveden u pitanje zbog velikog učešća rashoda po pitanju otplate kredita.
Poslanik SDS-a Zoran Latinović rekao je da se zakonom otvara mogućnost za novih milijardu KM zaduženja i da bi sankcije za kršenje odredbi zakona trebalo da budu od dvije do tri godine zatvora.
“Vlada će novim zaduživanjem dobiti osnov da javnosti šalje priču o fiskalnoj stabilnosti a da neće preuzeti mjere fiskalne odgovornosti”, upozorio je Latinović.
Predsjednik Narodne skupštine Igor Radojičić dao je redovnu pauzu do 17.15 časova. Srna
