BRISEL, Međunarodna organizacija “Transparensi internešnel” u najnovijem izvještaju navodi da politička i poslovna korupcija, posebno u Sredozemlju, može da dalje oslabi ekonomije koje pokušavaju da se izbore sa krizom.
U izvještaju se ističe da, dok sebe vidi kao jedan od najmanje korumpiranih regiona, nekoliko zemalja reguliše lobiranje ili građanima pruža lak pristup informacijama, što omogućava kulturi prevare da se učvrsti i političkoj i poslovnoj eliti da preusmjerava fondove.
“Zemlje sa slabim mjerama protiv korupcije često su one suočene sa većinom problema sa državnim dugom. Institucije kontrole su posebno slabe i često nisu nezavisne od vlade, što znači da državni zvaničnici često znaju da se mogu izvući nekažnjeno”, rekao je zvaničnik “Transparensi internešnela” Fin Hajnrih.
U izvještaju su Grčka, Italija, Portigal i Španija navedene kao zemlje sa duboko ukorijenjenim problemima u državnim administracijama, jer zvaničnici ne odgovaraju za postupke.
“Transparensi internešnel” ističe da, iako sa tehničke strane to nije nelegalno ponašanje, političari i poslovni lideri koriste uticaj za dobijanje ugovora i izbjegavanje policije, dok parlamenti često ne uspiju da sprovedu postojeća pravila i zakone protiv prevare.
Privatizacija je plodno tlo za uzimanje dobiti od fondova i “Transparensi internešnel” naglašava da bi portugalski i grčki programi privatizacije mogli biti ugroženi što bi eventualno moglo značiti manje novca za isplatu dugovanja i pokrivanja deficita.
Hajnrih je pojasnio da vlada od privatizacije možda neće dobiti onoliko novca koliko bi trebalo, jer određeni ljudi, koji su bliski zvaničnicima više profitiraju nego javnosti.
Obim korupcije je veoma teško odrediti, ali, prema posljedim podacima agencije “Evrobarometae”, 74 odsto Evropljana ovaj problem smatra sve prisutnijim u svojim zemljama. Evropska komisija korupciju opisuje kao “oboljenje koje uništava zemlju iznutra”.
“Transparensi internešnel” napominje da ovaj problem nije ograničen na zemlje Sredozemlja.
U izvještaju se navodi da je u brojnim zemljama zapadne i sjeverne Evrope nemaju dovoljno agencija za borbu protiv korupcije, dok Švedska i Švajcarska nemaju obavezujuća pravila za regulaciju privatnih donacija političkim strankama.
Regulative u Holandiji smatraju se u potpunosti neadekvatnim, dok su zabrane na korporativne donacije u Belgiji neefikasne, jer finansije mogu biti smještene u druge “mračne kanale”.
Prema “Transparensi internešnelu” uticaj lobista, takođe, je uvijen u tajnovitost u 3.000 lobističkih grupa u Briselu trebalo bi da budu uvedeni pod jednim spiskom, a ne pod raznovrsne dobrovoljne registre.
U Francuskoj je samo 150 od 5.000 organizacija koje su se sastale sa članovima parlamenta tokom sjednica Skupštine u periodu između 2007. i 2010. godine registrovane su kao “grupe od interesa”.
U Velikoj Britaniji je nekoliko članova parlamenta kažnjeno nakon što je otkriveno da su u privatne svrhe iskoristili državne troškove.
“Zabrinutost Evropljana ne izaziva moguća policijska korupcija ili nešto slično. Oni korupciju vide kao bliski međuodnos između poslovne i političke elite. Evropski lideri to ne uzimaju u obzir”, zaključuje Hajnrih.
