BANJALUKA, Svako oglašavanje koje na bilo koji način obmanjuje ili može obmanuti kupce ili korisnike usluga i oglašavanje koje neobjektivno upoređuje proizvode različitih proizvođača ili usluge, a koje zbog takve svoje prirode povređuje ili može povrijediti interese konkurenta na istom tržištu, biće sankcionisano stupanjem na snagu zakona o nedopuštenom oglašavanju.
Ovim zakonom, koji bi se u formi nacrta trebao naći pred poslanicima Narodne skupštine na predstojećem zasjedanju, uređuju se uslovi i kriterijumi pod kojim se neko oglašavanje smatra nedopuštenim, a pod nedopuštenim oglašavanjem podrazumijevaju se dva oblika oglašavanja: obmanjujuće i nedopušteno upoređujuće oglašavanje.
“Zakonom se sankcionišu trgovci koji se u tržišnoj utakmici koriste nedopuštenim oblicima oglašavanja. Na taj način se postiže ravnopravnije tržišno takmičenje, od koje imaju koristi i trgovci i potrošači”, rečeno je u Ministarstvu trgovine i turizma koje je predlagač zakona.
Propisivanje uslova pod kojim se neko upoređujuće oglašavanje smatra nedopuštenim, omogućava trgovcima da na objektivan način predstave različite proizvode koji se mogu upoređivati, što će na kraju pomoći potrošačima da donesu pravilnu odluku o izboru proizvoda ili usluge koji se reklamiraju.
“Potreba za normiranjem ove oblasti proističe i iz činjenice da oglašavanje kao privredna aktivnost ima značajan i dalekosežan uticaj na ekonomski interes i potrošača i trgovca. Eliminisanjem nedopuštenog oglašavanja sprečava se narušavanje pravila tržišne konkurencije, što utiče na nesmetano funkcionisanje tržišta, kojem će ovaj zakon nakon primjene dati značajan doprinos”, navode iz ministarstva.
Prema njihovim riječima za eventualne sporove između trgovaca nadležan je privredni sud, sporovi bi se rješavali po hitnom postupku, a sud u postupku pokrenutom po ovom zakonu, ne odlučuje o eventualnom kažnjavanju trgovaca zbog nedopuštenog oglašavanja, već, ukoliko se uvjeri da je tužbeni zahtjev opravdan, sud nalaže tuženom prestanak nedopuštenog oglašavanja koje je već objavljeno, ili odustajanje od objavljivanja još neobjavljenog oglasa.
Teret dokazivanja činjeničnih navoda iz spornog oglašavanja prebačen na tuženog, tako da je tuženi dužan da u roku, koji mu sud odredi, predoči dokaze o tačnosti navoda u svojoj oglasnoj poruci koja je sporna.
Prema podacima Ministarstva trgovine i turizma zemlje članice EU su ovu oblast regulisale Direktivom Evropskog parlamenta i Savjeta Evrope o obmanjujućem i upoređujućem oglašavanju, a sa ovom Direktivom, u najvećoj mjeri, usaglašen je i zakon o nedopuštenom oglašavanju u Republici Srpskoj.
Od zemalja iz bližeg okruženja, Hrvatska je 2009. godine donijela Zakon o nedopuštenom oglašavanju kojim je svoje zakonodavstvo u ovoj oblasti harmonizovala sa zakonodavstvom EU, a kod nekih zemalja u okruženju ova oblast nije uređena jednim propisom, već kroz nekoliko drugih zakona.
Iz Ministarstva trgovine i turizma napominju da su u izradi zakona pozvali Privrednu komoru Republike Srpske i sve ostale zainteresovane subjekte da dostave svoje primjedbe, prijedloge i sugestije, te da je tekst prednacrta zakona objavljen i na internet stranici Ministarstva, tako da je i na taj način omogućen uvid i komentarisanje predloženih rješenja.
U toku izrade Nacrta zakona održane su dvije kvalitetne stručne rasprave u Privrednoj komori Republike Srpske u Banjaluci i Bijeljini, a na tim raspravama kako navode nije bilo komentara zainteresovanih učesnika kojim bi se na bilo koji način osporavao cilj ili pojedina rješenja data u tekstu Zakona. Srna