BRISEL, U belgijskom gradu Liježu od 14. jula biće u opticaju lokalna moneta valere, koju gradske vlasti uvode s ciljem podsticanja lokalne privrede.
Jedan valere vrijediće kao jedan evro, a zainteresovani žitelji Liježa moći će da ga kupe putem interneta i njime će moći da plaćaju u dvadesetak lokalnih prodavnica, prenijeli su belgijski elektronski mediji.
U opticaju će biti novčanice od jednog, pet i deset valerea.
U oblasti Valonija su već u opticaju lokalne monete u tri grada – ropi u Monsu, minuto u Bren le Kontu i lorenski epi u Vitronu.
Na ideju o uvođenju lokalne monete u gradu Monsu došli su srednjoškolci, koji su usred finansijske krize odlučili da odštampaju svoje pare i upravljaju njima bez bankarskih i berzanskih spekulacija.
Sistem funkcioniše tako što zainteresovani u asocijaciji koja je lansirala ropi, kupuju ove novčanice za manje novca nego što vrijede. Jedan ropi ima vrijednost jednog evra, ali se kupuje za 97 centi. Korisnik u startu zaradi tri centa. Vlasnici prodavnica koji ga prihvataju, kasnije mogu da ga zamjene u “banci” asocijacije, za 95 centi.
Ideja o “solidarnim parama” nije nova, ali je eksplodirala s aktuelnom krizom evra. Projekat je zasnovan na altermondijalističkom principu, s ciljem da se u središte odlučivanja o finansijskim i monetarnim pitanjima stavi običan građanin.
Lokalni novac je komplementarno sredstvo plaćanja osmišljeno kao moderna vrsta trampe a s ciljem očuvanja lokalne proizvodnje, čovjekove okoline i buđenja izgubljene ljudske solidarosti.
Pristalice ove ideje ističu da se “solidarni” novac značajno razlikuje od “običnog”, jer je funkcionisanje klasičnih moneta zasnovano na kamatnim stopama i bogaćenju, odnosno što većim zaradama finansijskih institucija, što, kako kažu, loše utiče na ekonomiju lokalnih samouprava.
Lokalni novac, kao vrsta “nove komunalne trampe”, ne može da se koristi za kupovinu u velikim distributivnim lancima i multinacionalnim kompanijama i služi samo u ograničenim geografskim okvirima.
Ovaj princip ima sve više pristalica u cijeloj Evropi, ali i u svijetu. Prihvatili su ga brojni gradovi i regioni. Računa se da širom svijeta ima čak oko pet hiljada komplementarnih i alternativnih moneta. Tanjug