BEOGRAD, Kamate i na deviznu i na dinarsku štednju su sve niže.
A novi pad kreće već od Nove godine.
Tako će se prosječna kamata na najčešće oročene uloge na 12 mjeseci kretati od 2,30 do 2,55 odsto. Bankari tvrde da cijenom novca moraju da se što više približe kolegama u regionu da bi, navodno, krediti bili pristupačniji. Ali tu nema mnogo logike, jer su u Srbiji kamate na zajmove kako u evrima, tako i u dinarima, jednako visoke. Cijena gotovinskog kredita u evrima je od 14 do 28 odsto godišnje, a klijentu se daje prinos od štednje, u istom periodu, od dva do 2,90 odsto.
Glavni razlog za trostruko niže kamate na depozite u odnosu na 2010. i 2011. godinu je, kako se nezvanično može čuti u bankarskim krugovima, to što imaju i previše depozita koje nemaju gdje da plasiraju. S druge strane, građani zbog lošeg standarda sve manje štede. Tako je prošle godine štednja porasla za oko 400 miliona evra, što je duplo manje nego prije tri godine.
– Počev od Svjetskog dana štednje, posljednjeg dana oktobra, kao i u toku novembra ove godine, u Mjesecu štednje, banke su prikupile 7,9 miliona evra i dinarske štednje u iznosu od 7,1 milijardu dinara – navode u Narodnoj banci Srbije. – S obzirom na znatan rast dinarske i blagi rast devizne štednje, može da se zaključi da su štediše prepoznale veću isplativost dinarske u odnosu na deviznu štednju.
Rast dinarske štednje, kako ističu u centralnoj banci, kao izvora finansiranja banaka u domaćoj valuti, jedan je od osnovnih preduslova za odobravanje kredita u dinarima pod povoljnijim uslovima za klijente. Takođe, povećanje dinarske štednje može imati pozitivne efekte i sa stanovišta strategije dinarizacije Narodne banke Srbije i podizanja nivoa efikasnosti mjera monetarne politike.
Kamate na štednju u Srbiji, međutim, ove godine su na istorijskom minimumu i iznose na evre od 0,30 odsto za uloge po viđenju do četiri odsto na maksimalno oročenje od 36 mjeseci. Građani prema podacima NBS najčešće svoje depozite polažu na šest i 12 mjeseci, a na ovaj rok kamata su 2,80 do 3,50 odsto. To je i dalje najveći prinos u regionu, ali u odnosu na prethodne godine, u Srbiji su duplo manje.
Na nižim kamatama insistira i centralna banka, koja zahtjeva da se svedu na nivo koji neće da ugrožava finansijsku stabilnost. Takođe, i bankari koji kažu da im više nije potrebno deviza i dinara, jer ni sadašnjih 8,4 milijarde evra štednje nemaju kome da plasiraju.
– Realno je očekivati da se trend snižavanja kamatnih stopa na oročene depozite nastavi i u narednoj godini – kaže Dejan Vučinić, direktor Direkcije za rad sa stanovništvom Sosijete ženeral banke. – Važno je naglasiti da banke omogućavaju čuvanje novca uz maksimalnu sigurnost za deponente, a tek kao dodatnu stimulaciju štediša nude različite proizvode i kamatnu stopu koja donosi prinos na depozite.
Sosijete ženeral banka, kako kažu, umjerenom politikom kamatnih stopa će i u narednoj godini doprinositi stabilnosti finansijskog sektora, što je u skladu i sa preporukama Narodne banke Srbije.
– Eurobanka vodi odgovornu politiku kamatnih stopa, imajući u vidu najbolji interes klijenata, ali i stabilnost cjelokupnog finansijskog sistema. U cijeloj 2013. godini bio je prisutan trend opadanja kamatnih stopa, tako da očekujemo da će se taj trend nastaviti i u narednoj godini – ističe Goran Tomić, zamjenik direktora Sektora poslovne mreže Eurobanke.
Pripisane kamate
Prema riječima Branka Živanovića, profesora na Beogradskoj bankarskoj akademiji, treba očekivati da će doći i do blagog porasta štednje, što je rezultat, prije svega, pripisa kamata iz prethodnog perioda, kada su one bile na zavidno visokom nivou i nešto manjeg priliva novih depozita. Kamate na depozite su još uvijek iznad onih u regionu, ali ne toliko da bi značajnije skrenule pažnju pravih stranaca na štedno tržište Srbije. Novosti
