SOFIJA, Saradnja privrednih subjekata Republike Srpske i Bugarske u stalnom je usponu, a početak gradnje “Južnog toka” kroz Bugarsku mogao bi da znači i veće angažovanje firmi iz Srpske, posebno bijeljinskog “Elvaka”, navode bugarski biznismeni.
Cijela BiH je za devet mjeseci ove godine povećala izvoz u Bugarsku za 64 odsto u odnosu na isti period prošle godine.
Za devet mjeseci BiH je u Bugarsku izvezla robu u vrijednosti od 41,5 miliona leva ili skoro 22 miliona evra, što je za 64 odsto više u odnosu na isti period 2012. godine, kada je izvoz iznosio 25,3 miliona leva ili oko 12,7 miliona evra.
BiH je u periodu januar – septembar ove godine iz Bugarske uvezla robu za 59,3 miliona leva /oko 29,7 miliona evra/, što je za 13,4 odsto više u odnosu na isti period lani, kada je uvoz iznosio 52,3 miliona leva, odnosno oko 26 miliona evra.
Trgovinski suficit je na strani Bugarske, a izvoz je pokriven uvozom sa 82,7 odsto, podaci su bugarskog Nacionalnog statističkog instituta /NSI/.
Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik i bugarski premijer Plamen Orešarski na sastanku u Sofiji krajem oktobra konstatovali su da Srpska i Bugarska nemaju otvorenih pitanja, te da je sve veća saradnja između privrednih subjekata.
Dodik je naglasio da su bugarski investitori dobrodošli u Republiku Srpsku, procijenivši da je Bugarska dobar potencijalni partner za saradnju i podsjetio da je bugarska kompanija “Bulgartabak“ kupila banjalučku Fabriku duvana.
Sa Dodikovim stavovima saglasni su i bugarski privrednici. Oni vjeruju da bi veće angažovanje u budućnosti trebalo tražiti u sektorima poljoprivrede, turizma, hotelijerstva, transportne infrastrukture, usluga, prerade drveta, građevinarstva i energetike.
Bugarski biznismen Krasimir Georgiev, vlasnik kompanije “TMK”, kaže za Srnu da bi najveći rast bio u plasmanu elektroda bijeljinske fabrike “Elvako”.
“Početkom naredne godine startuje izgradnja 540 kilometara dugačkog gasovoda `Južni tok` kroz Bugarsku, čija se investicija procijenjuje na 3,5 milijardi evra. Osim cijevi – biće potrebno i na hiljade tona elektroda. Radimo na plasmanu bijeljinskih elektroda“, pojasnio je Georgiev.
Univerzitetski profesor Bojan Bojanov smatra da su poljoprivreda i turizam dvije glavne grane u budućim ekonomskim odnosima Srpske i Bugarske.
“Problem je u nedostatku inicijative – i sa jedne i sa druge strane. Ubjeđen sam da bi Republika Srpska uz pomoć ekonomskog predstavnika vrlo brzo višestruko povećala plasman svoje robe na bugarsko tržište“, ističe Bojanov za Srnu.
Rektor Internacionalne biznis-škole Ruslan Penčev ocjenjuje da turizam najbrže može podstaći saradnju.
“Građani Srpske mogli bi masovnije, a ne pojedinačno, da odmaraju na našem Crnomorskom primorju i zimskim turističkim centrima Bansko, Pamporovo i Boravec – na primjer, a da Bugari sa elanom posjećuju poznate banjske i planinske potencijale Srpske“, navodi on.
Prema podacima bugarske Privredne komore, Bugarska iz BiH uvozi željezne šipke, koks i ugalj, olovnu rudu i tehničke koncentrate, karbonat, sirovi i neobrađeni duvan, dijelove za konstrukcije, cink, drveni materijal, hartiju, plastičnu i transportnu ambalažu, a izvozi lijekove, tjesteninu i druge slatkarske proizvode, te staklo i razne ploče.
Robna razmjena BiH i Bugarske tokom prošle godine iznosila je 51,016 miliona evra, pri čemu je BiH u Bugarsku izvezla robu za 15,905 miliona evra, a uvezla za 35.111 miliona evra.
Prema podacima Bugarske narodne banke /BNB/, investicije BiH u Bugarsku u periodu od 2000. do 2012. godine iznose 0,16 miliona evra, a Bugarske u BiH skoro 13 miliona evra.
Trgovinski odnosi između Bugarske i BiH regulisani su privremenim Sporazumom o trgovini i pitanjima u vezi sa trgovinom između BiH i EU.
Bugarska je članica EU od 2007. godine, a zvanična statistika o razmjeni između dvije zemlje vodi se od 2006. godine. Srna