VAŠINGTON, Teško je povjerovati da Kina i Indija mogu očuvati sadašnje veoma visoke stope privrednog rasta na duži rok, ocijenio je bivši američki ministar finansija i ekonomski savjetnik predsjednika SAD Lari Sameres.
Samers, koji je bio sekretar Trezora u vrijeme administracije Bila Klintona, tvrdi da će daljem brzom ekonomskom usponu Kine, ali i Indije, najviše zasmetati loše funkcionisanje državnih institucija i zaoštreni politički problemi.
Suprotno od velike većine ekonomskih eksperata, među kojima vlada prava “azijska euforija”, jer predviđaju da će Kina, Indija i više drugih azijskih brzo rastućih privreda i u narednom decenijama ostvariti visoku i brzu ekspanziju, Sameres i njegov kolega Lant Pričet sa Unverziteta u Harvardu, ističu da takve prognoze nisu realne.
Kineski privredni rast, koji se od početka minule decenije uglavnom “vrtio” oko dvocifrene brojke, ili približno 10 odsto godišnje, sada je opao za oko dva procentna poena, a nije vjerovatno da će se i taj niži nivo ekonomske ekspanzije održati u narednim decenijama, ističu Samers i Pričet, a prenosi portal Finmarket.
Prema analizi američkih ekonomista, rast ekspanzivnih ekonomija, kao što je sada kineska, uglavnom nije stabilan i tekući nivo njihovog rasta često ne daje odgovor na pitanje šta će se u budućnosti dešavati sa tim privredama.
Periodi visokog rasta se uvijek smjenjuju sa ekonomskim usporavanjem, ističe se u analizi Samersa i Pričeta, a kao jedan od glavnih dokaza navodi se i primjer Japana koji je nakon burnog rasta u šezdesetim i sedamdesetim godinama prošlog vijeka morao da se suoči sa zastojem u proteklih dvadesetak godina.
Ukoliko bi se cijenilo na osnovu sadašnjih tendencija, prosječan kineski privredni rast u periodu do 2033. godine trebalo bi da bude 9,74 odsto, a bruto domaći proizvod zemlje po glavi stanovnika uvećao bi se 2023. na 23.500 dolara, a 10 godina kasnije na 60.000 dolara.
Računica Samersa i Pričeta pokazuje, međutim, da bi se prosječne stope rasta u Kini i Indiji, početkom četvrte decenije ovog vijeka mogle drastično smanjiti u odnosu na sadašnji nivo i da bi 2023. kineski BDP po glavni stanovnika iznosio 11.400 dolara, a 2023. godine 13.900 dolara, dok bi za Indiju ti pokazatlji bili znatno niži – 2.400 i 3.100 dolara.
Taj scenario podrzumijeva da se BDP Kine i Indije do 2033. uveća za oko tri i 1,4 biliona (hiljada milijardi) dolara, što je osjetno manje od ranijih prognoza stručnjaka UN i nekih drugih ekonomista. Tanjug
