BANJALUKA, Naredna budžetska godina biće teška i za Federaciju BiH i Republiku Srpsku, ali će ključni problem predstavljati raspodjela prihoda od indirektnih poreza, smatra ekonomski ekspert Goran Radivojac.
Radivojac je upozorio da će se loši pokazatelji iz okvirnog budžeta federalne Vlade za period od 2014. do 2016. godine odraziti i na Republiku Srpsku, jer je BiH jedinstven ekonomski prostor.
On je rekao da zbog toga “FBiH i Srpska na svojevrstan način mogu zajednički prosperirati, ali i patiti, zbog finansijskih dubioza u budžetima”.
“Organi BiH, svjedočićemo tome za koji mjesec, i dalje će nastojati da podignu nivo potrošnje institucija BiH odnosno da predimenzioniraju budžete koji su im na raspolaganju”, rekao je Radivojac.
On je podsjetio da sistem raspodjele prihoda od indirektnih poreza podrazumijeva prvo izmirenje međunarodnih obaveza, pa budžet BiH, dok ono što preostane ide entitetima, zbog čega su Republika Srpska i FBiH u podređenom položaju, iako nose glavninu posla.
Izvršni direktor Udruženja ekonomista SVOT Saša Grabovac smatra da će, s obzirom na situaciju u FBiH, najteže biti pronaći pravu mjeru između reprograma dugovanja i smanjenja javne potrošnje.
On je dodao da će FBiH, a donekle i Republika Srpska ući u problem sa vraćanjem dugova tako da je jedino rješenje novo zaduživanje i reprogram postojećeg, u smislu produženja roka otplate.
“Ostaje da vidimo da li će naši predstavnici uspjeti da uopšte nađu nove izvore finansiranja, s obzirom da su uslovi zaduživanja sve teži i da su kamate veće”, rekao je Grabovac.
Prema njegovim riječima, sigurno je da se bez značajnog smanjenja budžetskih davanja neće moći izaći iz postojeće krize, bez obzira što to ima veliki socijalni, politički pa i ekonomski uticaj.
“U situaciji u kojoj se nalazi FBiH reprogram je jedini način ili radikalno smanjenje budžetskih davanja, što je sada jako teško politički a i socijalno-ekonomski. Ako otpustite ljude ili im smanjite plate, oni ne mogu da vraćaju kredite, plaćaju stanarine i manje kupuju tako da se taj problem vrlo brzo multiplikuje”, upozorio je Grabovac.
Prema dokumentu okvirnog budžeta Vlade FBiH za period od 2014. do 2016. godine, ovaj entitet će se u narednoj godini suočiti sa najvećim godišnjim iznosom otplate duga i kamata i to od 858,1 milion KM, što predstavlja povećanje od 8,3 odsto ili 71,7 miliona maraka u odnosu na ovogodišnja davanja.
U ovom dokumentu navodi se da rast prihoda u 2014. ne može pokriti rast dospjelih obaveza po osnovu unutrašnjeg i spoljnog duga, što znači da će i u narednom periodu morati da se obezbijede dodatni izvori finansiranja.
To znači dodatno spoljno zaduženje, s obzirom na to da su na unutrašnjem planu iscrpljene gotovo sve opcije, poput uzimanja milionskih sredstava sa namjenskih računa, kao i zaduženja putem emisije obveznica. Srna
