PEKING, Odzvonilo je, čini se, jeftinim kreditima u Kini.
Zamajac druge najveće svjetske ekonomije, Kine, jednog od najvećih pokretača svjetskog rasta u kriznim vremenima, zbog slabljenja izvoza je usporio, što se odražava na kreditnu politiku Pekinga. Investitori širom svijeta su zabrinuti.
Kineske akcije pale su na najniži nivo u posljednje četiri i po godine. Šangajski SSE indeks izgubio je u jednom trenutku više od pet odsto, a akcije su pale za 20 odsto u odnosu na skorašnji rekord.
Kineska centralna banka koja je ranije najavila kraj jeftinih pozajmica, malo je smirila tržište nagovještajima da će da ga dovede do „razumnog nivoa“. Kineski stručnjaci, ipak, upozoravaju da tržište neće biti tako labavo kao prije.
Poslije izbijanja svjetske ekonomske krize 2008. godine, Kina je oslobodila velika sredstva da podstakne ekonomski rast. Kineske kompanije su se uglavnom oslanjale na pozajmice. Kreditni bum je ublažio uticaj krize na kinesku privredu, ali sada previše jeftinog keša počinje da ugrožava finansijski sistem.
Kineska banka već neko vrijeme zauzdava kredite u nastojanju da kontroliše cijene pozajmica. To se pojačalo i otkako je američka centralna banka, Fed, signalizirala kraj ere jeftinog novca, koji je krenuo da nadire ka Kini.
Nervoza u regionu
Analitičare brine dalje usporavanje rasta u Kini, od čega zavisi čitav region, pa i globalna kretanja. Indeksi u zemljama od kojih Kina najviše kupuje, Japanu, Australiji i Južnoj Koreji su pali, pošto odluka da se smanji likvidnost u Kini, utiče na kompanije.
Kineska centralna banka želi da oštrijom kreditnom politikom iskorijeni banke koje loše posluju, posebno takozvane banke iz sijenke. Privremeno je isključila priliv jeftinog novca, pokušavajući da nametne više discipline bankama i smanji njihovo oslanjanje na kredite.
Ovaj potez znači da banke ne mogu da računaju na centralnu kinesku banku ako žele jeftin novac. Time se iz igre izbacuju neregulisane „banke iz senke“, koje se smatraju tempiranom finansijskom bombom.
Kineske banke, koje su uglavnom u državnom vlasništvu, počele su, međutim, jedne drugima da nameću nezapamćeno visoke kamatne stope, u nekim slučajevima i od 25 odsto. Novosti
