VAŠINGTON, Međunarodni monetarni fond /MMF/ smatra da je glavni krivac za svjetsku finansijsku krizu – Federalni rezervni sistem /FRS/ SAD, koji je neosnovano smanjio kamatne stope početkom 2000-ih godina i nije ih podigao na vrijeme.
Prema mišljenju ekonomista MMF-a, banke, koje su “izgubile razum” od jeftinog novca, izdavale su milione rizičnih kredita, koji do danas vuku međunarodnu ekonomiju na dno.
Današnje igre FRS-a sa niskom stopom završiće se istom tom razornom krizom, upozorava MMF.
Ekonomski analitičari navode da je osnovno pitanje: Da li zaista niske kamatne stope i blaga novčana politika stimulišu davanje rizičnih kredita?
Analitičari MMF smatraju da je to tako, jer upravo kamatna stopa koju utvrđuju centralne banke, u ovom slučaju FRS SAD, određuju stope bankarskih depozita i kredita.
Znači, što su niže stope, to se više pojavljuje stimulans za rizično kreditiranje i više rizičnih kredita uzimaju pojedina lica,organizacije ili čitave države.
Eksperti MMF-a u svom istraživanju nisu se ograničili na SAD. Oni su pratili situaciju u Španiji i Boliviji i zaključili da smanjenje kamatne stope ili čak njeno očuvanje na istom nivou u dugotrajnom periodu dovodi do “skoka” rizika.
Kritičari stavova MMF-a insistiraju na tome da bez niskih kamatnih stopa i jeftinih kredita nije moguće stimulisanje proizvodne i poslovne aktivnosti – a to znači da bez toga nije moguće ni prevladavanje krize.
Glavni argument u sporu MMF-a sa američkim FRS sastoji se u kritici politike “pumpanja” ekonomije i bankarskog sistema jeftinim novcem i kreditima.
Ali, šta da se radi sa djelatnošću antikriznih fondova EU na čelu sa Evropskim stabilizacionim mehanizmom koji se nalaze pod kontrolom istog tog MMF-a, zajedno sa Evropskom komisijom i Evropskom centralnom bankom – pitaju ekonomski analitičari i oponenti MMGF-a?
FRS SAD za sada se plaše da prekinu djelovanje programa finansijskog stimulisanja nacionalne ekonomije. Tako da sporovi o kamatnim stopama, a u širem planu o antikriznim strategijama, samo jačaju.
