– Asocijacija se predstavlja kao jedina s kojom se, uz naknadu, u BiH može regulisati korištenje autorskih prava
– Stanišljević: “Radiosparx” ima licencu za emitovanje 420.000 pjesama izvođača iz cijelog svijeta, oni nisu u AMUS-ovoj bazi
– I ministar Dragan Lukač „zakone rastumačio“ AMUS-u
BANJALUKA/SARAJEVO – Iako nema monopol na naplaćivanje naknade od korištenja autorskih muzičkih prava u BiH, Asocijacija kompozitora-muzičkih stvaralaca uporno se tako postavlja. Tako vlasnicima ugostiteljskih i drugih javnih objekata, ali i firmama koje imaju licence za emitovanje muzike šalje opomene pred tužbu, navodeći kako je samo ona nadležna za ovo pitanje. Ovo tvrde u banjalučkoj Agenciji za promociju, reklamu i propagandu „Limun“, koja ima ugovore sa 5.000 svjetskih autora i pravo na emitovanje više od 400.000 pjesama.
AMUS, na čijem čelu je Edin Dervišhalidović poznatiji kao Dino Merlin, u jednom od dopisa navodi se i da druga pravna lica nisu ovlaštena da ostvaruju pravo autora na kolektivan način u skladu sa Zakonom. Poziva se i na dozvolu koju je 21. juna 2012. godine dobila od Instituta za intelektualno vlasništvo BiH i navodi da samo ona prava autora može da ostvaruje kolektivno.
“To ne može činiti niti “Limun” niti bilo koje drugo pravno ili fizičko lice, već samo kolektivna organizacija koja ima pravni oblik udruženja”, stoji u dopisu.
S druge strane, “Limun”, kao zastupnik američke kompanije “Navarr Enetrprises INC”, posredstvom muzičkog servisa “Radiosparx” ima licencu za emitovanje 420.000 pjesama izvođača iz cijelog svijeta obezbjeđujući alternativu autorskim asocijacijama za klijente u više od 60 zemlja.
“Naša muzika je licencirana za komercijalnu upotrebu, što znači da su autori muzike koju emitujemo već plaćeni za svoj rad te da klijenti neće ni u kakvim oklonostima ponovo plaćati naknadu za autorska prava. Obezbjeđujemo licencu za našu muziku bez dodatnih obaveza prema AMUS-u, Asocijaciji izvođača i svirača (AIS) i Fonogramu. Nismo posrednici AMUS-a u prikupljanju tantijema po osnovu autorskih prava. Baza naših autora nema veze sa AMUS-ovom bazom”, navodi za CAPITAL direktor “Limuna” Davor Stanišljević.
Zakoni koji regulišu oblast autorskih prava ne navode neprikosnoveno pravo AMUS-u da ubire naknadu, a ova organizacija se oglušila i o vrlo precizan stav Instituta za intelektualno vlasništvo u BiH prema kojem i “autor ima pravo da odluči kako i na koji način će ostvarivati svoja imovinska i moralna prava”.
“Autor svoja prava može da ostvaruje sam, za svako pojedinačno autorsko djelo ili posredstvom predstavnika (individualno ostvarivanje prava). Na osnovu odgovarajuće punomoći predstavnik ostvaruje prava autora u pravnim poslovima sa korisnicima i naručiocima njihovih djela, naplaćuje autorske naknade i predstavlja autora u sudskim ili drugim službenim postupcima radi zaštite njegovih autorskih prava”, navodi Institut.
AMUS tek kao druga mogućnost
Tek kao drugu mogućnost Institut navodi i da autor prava može da ostvaruje i u sistemu kolektivnog ostvarivanja prava putem posebne organizacije osnovane u skladu sa Zakonom o kolektivnom ostvarivanju autorskog i srodnih prava, što je praktično AMUS.
“Limun” se pak poziva na dva zakona – o autorskim i drugim srodnim pravima i o kolektivnom ostvarivanju autorskog i srodnih prava. Ovi akti mu omogućavaju podlicenciranje autorskih prava.
“Licence koje posjedujemo dozvoljavaju našoj kompaniji da podlicenciramo autorska prava koja su dozvoljena nama, što je u skladu sa zakonom BiH i naznačeno je u članu 78. Zakona o autorskim pravima. Licencer, kao što je naša kompanija, može da ostvaruje autorska prava na individualan način, a ne samo na kolektivan način na šta se AMUS poziva”, navodi Stanišljević.
U AMUS-u danas u telefonskom razgovoru za CAPITAL kažu da “ako se posmatra sa strane, zaista izgleda kao da žele monopolski status, ali da to u praksi nije tako”.
Iako smo, na zahtjev, pismenim putem upitali zašto prijete tužbama, ako je Zakon jasno precizirao ovu oblast, a Institut dodatno pojasnio, kao i ko je na spisku autora koje AMUS zastupa, odgovor nije stigao.
Ministar Lukač poništio rješenje za “Dorian”
Da AMUS i definitivno nema pravo na monopol kada je naplata naknade za autorska prava u pitanju potvrdio je i MUP RS koji je 9. oktobra odbacio rješenje Policijske uprave Banjaluka, prema kojem je u fitness centru “Dorian” zabranjeno emitovanje muzike “jer nije bilo potrebne saglasnosti za emitovanje”.
Međutim, “Dorian” je u žalbi naveo da su pravo na emitovanje pribavili direktno od autora posredstvom njihovog predstavnika, firme “Limun”.
“Dana 11. aprila 2017. godine na zapisnik je uzeta izjava Vujaković Marijane, direktorice sportsko-rekreativnog centra “Dorian”, koja je navela da nije zaključila ugovor sa Asocijacijom kompozitora – muzičkih stvaralaca BiH te da se u “Dorianu” sluša muzika koja je u vlasništvu autora koji nisu na spisku AMUS-a. S obzirom na to da pravo javnog saopštavanja zaštićenih muzičkih djela može dati ne samo AMUS, već i autori, prvostepeni organ je pogrešno postupio kada je donio odluku o zabrani emitovanja”, navodi se u rješenju koje je potpisao ministar Dragan Lukač.
CAPITAL: Žana Gauk
